Hidoyat.uz

Динимизда аёлни эъзозлаш буюрилган. Шунга монанд давлатимиз қонунларида ҳам аёлларнинг тенг ҳуқуқли экани ўз ифодасини топган. Шариатимиз ва давлатимиз қонунлари рухсат бергани туфайли аёллар эркаклар билан барча соҳаларда тенг ҳуқуқлилик асосида меҳнат, илм, ижод қилиб келмоқда. Катта мансабларга тайинланмоқда, депутатликка, сенаторликка сайланмоқда.

Ўз навбатида юксак эътибордан, самимий эҳтиромдан мамнун бўлган юртимиз аёллари Ватанимиз равнақи йўлида астойдил меҳнат қилиб, гўзал тарбияси, тақво-ю ҳаёси билан ана шу эркинликнинг, ҳурликнинг, эътибору эъзознинг шукронасини қилиб келмоқдалар.

Зотан, Ватан учун, миллат учун, келажак авлодлар учун фидойилик кўрсатиш аёлларга момоларимиздан ўтиб келаётган бебаҳо меросдир.

Таассуфки, аждодлар меросига беписандлик қилиб келаётган, бугунги кунда ўзларига кўрсатилаётган ҳурмат-эҳтиромни суиистеъмол қилаётган ёки эркинликнинг ҳадди аълоси қаерга қадар эканини билмаган аёллар ҳам учраб турибдики, бу ҳол жамият аъзоларини бирдай ташвишга солмоқда.

Шуни эътибордан қочирмаслик керакки, эркак ва аёлнинг жамият аъзоси сифатида тенглиги уларнинг оила бошқарувида ҳам тенглигини англатмайди. Зотан, давлатни ҳам, оилани ҳам, машинани ҳам бир киши бошқаради. Шунинг учун ҳам Аллоҳ таоло Нисо (Аёллар) сурасида:

الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ وَاللَّاتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلَا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلًا إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيًّا كَبِيرًا

“Эркаклар хотинлар устидан (оила бошлиғи сифатида доимий) қоим турувчилардир. Сабаб – Аллоҳ уларнинг айримлари (эркаклар)ни айримлари (аёллар)дан (баъзи хусусиятларда) ортиқ қилгани ва (эркаклар ўз оиласига) ўз мол-мулкларидан сарф қилиб туришларидир. (Аёллар ичида) солиҳалари – бу (Аллоҳга ва эрига) итоатли, ғойибга Аллоҳ сақлаганича ҳимоятли (яъни, эрларининг сирлари, мулклари ва обрўларини сақловчи)лардир. Хотинларнинг итоатсизлигидан қўрқсангиз, аввало уларга насиҳат қилингиз, сўнгра (бу таъсир қилмаса,) уларни ўринларда (алоқасиз) тарк этингиз, сўнгра (бу ҳам кор қилмаса) уларни (мажруҳ бўлмагудек даражада) урингиз. Аммо сизларга итоат қилсалар, уларга қарши (бошқача) йўл ахтармангиз. Албатта, Аллоҳ  олий ва улуғ зотдир” (34-оят), деб оилада эркакнинг раҳбар эканини ва унинг раҳбар бўлишининг сабабларини очиқ-ойдин баён қилиб қўйган.

Бироқ бизнинг аёлларнинг тенглиги борасидаги узлуксиз ташвиқотларимизни нотўғри тушунган айрим аёллар оилада ҳукмрон бўлгиси келиб эрига тазйиқ ўтказа бошлаганига нима дейсиз!

Тошкент шаҳар ИИББ мультимедиа марказидаги анъанавий брифинглардан навбатдагисида Жиноятчиликнинг олдини олиш бошқармаси бошлиғи ўринбосари, майор Мақсуда Хўжаназарова берган маълумотларга кўра, пойтахтдаги оилавий келишмовчиликлар оқибатида содир этилган ҳуқуқбузарликларининг 16,3 фоизи эр томонидан ўз аёлига қилинган зўравонлик натижасида келиб чиққан. Аммо нозик жинс вакиллари устидан ички ишларга мурожаат қилган эркаклар ҳам бор – 5,9 фоиз оилавий можароларда шундай ҳолатлар қайд этилган.

Буни қаранг, аҳвол шу тахлит давом этадиган бўлса, яқин ўнйилликларга келиб, эркакларни  аёллар зулмидан асраш тўғрисида бонг уриш керак бўлиб қолса, не тонг!

Янада аянчлиси, аёллар эрларига тазйиқ ўтказиш, зулм қилиш билан кифояланмаяпти. Улар бундан-да даҳшатли ишларга қўл уряпти. Ўтган ҳафта “Камолон” маҳалласида яшовчи, турмушга чиққанига эндигина икки ой тўлган келинчак куёвини дазмол шнури билан буғиб ўлдиргани ҳақидаги машъум хабар тарқалди. Буни эшитган киши борки, ҳайратда қолди: нима бўляпти ўзи? деган жавобсиз савол чиқди бўғзидан.

Қўшработлик бир аёл эса ўйнашининг боласини мактабдан ўғирлаб кетиб,  боланинг онасига эридан воз кечмаса боласини сўйиб ташлашни айтиб таҳдид қилган.

Кейинги бир ой ичида аёллар қўл урган жиноятларни санасангиз, этингиз жунжикиб кетади. Аслида, халқимиз Европадан кўп нарсаларни ўзлаштирди ва ўзлаштиришда ҳамон давом этяпти. Ҳатто европаликларнинг аллақачонлар жонига тегиб кетиб, ўзлари қутула олмай ётган хунук ишларини ҳам ўта чанқоқлик билан ўзлаштиришда давом этяпти. Баъзиларини сезаётгани ҳам йўқ. Бунга мақоламизда келтирилган воқеликлар яққол мисол бўла олади. Масалан, Европада оилавий ажримнинг асосий сабабларидан бири оиладаги қўшҳокимчиликдир.

Аллоҳ таоло Қуръони каримда: “Эркаклар хотинлар устидан (оила бошлиғи сифатида доимий) қоим турувчилардир. Сабаб – Аллоҳ уларнинг айримлари (эркаклар)ни айримлари (аёллар)дан (баъзи хусусиятларда) ортиқ қилгани ва (эркаклар ўз оиласига) ўз мол-мулкларидан сарф қилиб туришларидир. (Аёллар ичида) солиҳалари – бу (Аллоҳга ва эрига) итоатли, ғойибга Аллоҳ сақлаганича ҳимоятли (яъни, эрларининг сирлари, мулклари ва обрўларини сақловчи)лардир”, деб эркакнинг устунлигини таъкидлаган бўлса-да, бизникилар Қуръони карим кўрсатмасини четга суриб қўйиб бошқа миллатларга тақлид қиляпти ва бунинг оқибатида оиласи барбод бўляпти. Яъни ҳукмронликка интилган аёллар эрларидан ажраб қоляпти.

Эрини буғиб ўлдирган, боласини деразадан улоқтирган ва шу каби мудҳиш ишларга қўл ураётган аёллар аёл зотидан эркакларни қўрқитиб қўймоқдаки, бундай хабарларни эшитган ёшларнинг аёл зотига ҳурмати пасайиб кетади.

Ўйнашининг боласини ўғирлаб кетиб, гаровда сақлаш ва уни сўйиб ташлаш билан пўписа қилиш эса чинакам фожеанинг ўзгинаси. Ҳаёсизлик, беномуслик… ўзбек аёли  учун, муслима аёл учун иснод. Бундан ортиқ шармандалик бўлиши мумкинми?..

Ҳавво онамиз яралганидан бери Одам алайҳиссаломдан бошлаб барча-барчамиз аёл деганда меҳрибон, мушфиқа сиймони тушуниб келамиз. Аёлларимиздан шуни илтимос қиламизки, эркакларнинг ана шу тасаввурларини ўзгартирмасинлар. Йўқса, жамият ҳаёти буткул издан чиқиб кетади. Бунинг йўли эса жуда ҳам осон: ҳамма ўзининг ўрнини, айниқса аёллар оиладаги ўрнини билса, бас. Шунинг ўзи кифоя.

Дамин ЖУМАҚУЛ