Мен ким бўлдим?
Устачилик қиламан, музлаткичларни тузатаман. Ҳамкасбларим орасида мен ҳақимда “ўқиган” деган гап юради. Сабаби, кўпчилик бу ишни кимлардандир кўриб, ўзлари тажриба қилиб юриб ўрганган бўлса, мен шу соҳага оид илмий адабиётларни ўқишга ёшлигимдан қизиқаман, китоблардан ўрганганман. Фан-техника тараққий этиб, буюмларнинг янги-янги такомиллашган хиллари ишлаб чиқарилаётгани сайин, замонавий техника воситаларини тушунадиган, яхши биладиганларнинг қадри ортиб боряпти. Нолимайман, доимий мижозларим ва улардан мен ҳақимда эшитиб, иш туфайли келадиганлар ҳам оз эмас. Яқинда бир тадбиркор йўқлаб келди. Қишга меваларни сақлаб қўядиган катта ҳажмли музлаткичи бузилиб қолибди. Бордим, кўрдим, музлаткичнинг “касали”ни аниқладим. Иш бошлашдан олдин хизмат ҳақимни келишиш пайтида кўнглимда: “Бу тадбиркор топармон-тутармон одам экан. Қолаверса, музлаткичдаги мевалар айниб қолишидан хавотирда турибди. Хизмат ҳақимни орттириброқ айтсам ҳам бўлади”, деган фикр айланди ва шундай қилдим. Мижоз сал кулимсираб ўйлангандек бўлди-ю, “Майли…” деди. Ишни бошладим, музлатгични тузатиб, келишганимиздай ҳақимни олдим-у, кўнглимда қандайдир бир хижолатликми, ғашликми айлана бошлади: мен бировнинг хизматимга жуда муҳтож бўлиб турганидан фойдаланиб, меъёридан ортиқ пулини олганимдан кўз юмолмасдим.
Назаримда, бу пулни уйимга олиб кириш ҳам нотўғридай эди. Машинамда шу кайфият билан кетиб борарканман, елкасига катта қоп орқалаб чорраҳадан ўтиб бораётган кекса одам диққатимни тортди. Қопнинг ҳажми катта бўлса-да, вазни енгиллиги отахоннинг қадамларидан сезилиб турарди. Ўйлашимча, у турли ичимлик сувидан бўшаган елим идишларни йиғиштириб олганди. Яшил чироқ ёниб, йўлдан ўтдиму, хаёлимга келган фикрдан ичим ёришди. Тезда машинани четга олиб тўхтатиб, бир қисм пулни чўнтакка солиб пастга тушдим. Орқа томонга қайтиб, ҳалиги отахон кетган тарафдаги кўчага юрдим. Узоққа кетмаган экан, жадаллаб етиб олдим-да, салом бердим. Астойдил алик бўлди. Нимадан гап бошлашниям билмасдим. Ниҳоят:
- Ота… мана буни олсангиз… – дея пулни узатдим.
Чол қайрилиб қўлимга қаради, лекин тўхтамадиям:
- Нимага?
- Шу… ният қилгандим. Қишнинг совуқ кунларида бирор кор-ҳолингизга яраб қолар.
- Йўқ, мен бу пулни бекордан-бекорга ололмайман.
- Бекордан-бекорга эмас, чин дилдан… – дедим.
Отахон хотиржам оҳангда сўзларни дона-дона терди:
- Балки сиз учун шундайдир, лекин менинг тирикчилигим ўтиб турибди, муҳтож эмасман, шунинг учун бу пул йўлимдан тайёр чиқиб турибди, деб олиб кетолмайман.
Борлиғим оғирлашиб кетгандай бўлди, турган жойимда қотдим. Назаримда, мўйсафид елкасида енгил қоп-у, қалби ғиллу ғашликлардан мусаффо!.. бир меъёрда қадамлаб борарди.
Муҳтарама УЛУҒОВА ёзиб олди.
“Ислом нури” газетасининг 2019 йил, 2-сонидан