Фотолавҳа: Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом Институтида ташкил этилган “Имом Термизийга муносиб ворис бўлайлик” хадис илми тадбиридан.

Ўзбекистон янгиликлари

Фотолавҳа: Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом Институтида ташкил этилган “Имом Термизийга муносиб ворис бўлайлик” хадис илми тадбиридан.

Чоп этилди Fevral 28, 2019 Фотолавҳа: Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом Институтида ташкил этилган “Имом Термизийга муносиб ворис бўлайлик” хадис илми тадбиридан.da fikr bildirishni o'chirish

Фотолар муаллифи Шаҳзод Шомансуров

Мағфират қилиш Ўзининг иродаси
«Аллоҳ таоло айтади: “Эй одам боласи! Модомики, сен Менга дуо …
19.04.2024
Такфир Исломнинг моҳиятига зиддир
Ҳанафий мазҳабига кўра, иймон – Аллоҳнинг ҳузуридан Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи …
17.04.2024
Телефонда гаплашишнинг 60 одоби
· Одобнинг асли – ўзини нуқсонли, бошқани – комил кўрмоқликдир. …
17.04.2024
МАДИНАИ МУНАВВАРАГА КИРГАН ПАЙТДА ЎҚИЛАДИГАН ДУО
“Бисмиллааҳ, маа шаа Аллооҳ, лаа ҳавла валаа қуввата иллаа биллааҳ. …
15.04.2024
Тарбия амал билан бўлади
“Фарзандлар оилада қулоқлари билан эмас, кўзлари билан таълим оладилар” деганлар. …
13.04.2024
Рўза давом этаверади
Рамазондан кейин ҳам рўза тутиш тугаб қолмайди, Қуръон ўқишдан йироқлашилмайди, …
7.04.2024

НАМОЗДА ҚЎЛ БОҒЛАШ КЎРИНИШИ

Бисмилаҳир Роҳманир Роҳим. Ҳанафий мазҳабимизга кўра намозда турган киши қўлларини бир-бирига боғлаб, киндик остига қўяди. Бу ҳақда бир қанча ривоятлар мавжуд бўлиб, қуйида улардан баъзиларини келтирамиз.

عن وائل بن حجر رضى الله عنه قال “رأيت النبى صلى الله عليه وسلم وضع يمينه على شماله فى الصلاة تحت السرة” اخرجه الإمام ابن ابى شيبة. رجاله ثقات.

яъни: Воил ибн Ҳужр разияллоҳу анҳудан, у зот оталаридан ривоят қилинади, у зот айтадилар: “Мен Расулуллоҳни саллаллоҳу алайҳи васаллам намозда ўнг қўлларини чап қўллари устига киндик остига қўйганларини кўрдим”, (Имом Ибн Абу Шайба ривояти). “Эълоус сунан” китобида бу ҳадиснинг ровийлари ишончлидир дейилган. Яна бир ривоятда шундай келади:

عن ابى وائل رضى الله عنه قال: قال ابو هريرة رضى الله عنه: “اخذ الاكف على الاكف فى الصلاة تحت السرة” (رواه الإمام ابو داود).

яъни: Абу Воил разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳу айтдилар: “Намозда кафтнинг устига кафтни қўйиб, киндик остида ушланади” (Имом Абу Довуд ривояти).
Аллома Зафар Аҳмад Усмоний мана шу ривоятни келтириб, шундай деганлар: “Муҳаммад ибн Сирин Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳудан ҳадис ривоят қилганларида, у зотдан “Бу Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламданми?” деб сўрашган. Шунда Ибн Сирин раҳматуллоҳи алайҳ: “Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳунинг ҳар бир ҳадиси Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламдандир”,- деб жавоб берганлар. Демак, бундан Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳунинг ҳар бир ҳадиси марфуъ (Расулуллоҳдан келган) эканлиги келиб чиқади. Шундай қилиб, намозда қўлларни киндик остига қўйиш суннат эканлиги собит бўлган”.

عن ابى جحيفة ان عليا رضى الله عنه قال: “السنة وضع الكف على الكف فى الصلاة تحت السرة”. (رواه الإمام ابو داود)

яъни: Абу Жуҳайфа разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, Али разияллоҳу анҳу айтдилар: “Намозда қўлни қўлнинг устига қўйиб, киндик остига тушириш – суннатдир” (Имом Абу Довуд ривояти).
Бу ҳадис Имом Аҳмаднинг “Муснад”ида ҳам келтирилган. Ҳофиз ибн Ҳажар ўзининг “Тажриду завоиди муснад ал-Баззор” асарида: “Агар ҳадис “Муснади Аҳмад”да келса, бошқа Муснадларга ҳожат йўқ”, деган. Шундай қилиб, ушбу ҳадис ҳасан даражасидан тушмайди. (“Эълоус сунан” китоби).
Намозда қўлни киндик остига қўйиш ҳақида барча фиқҳий китобларимизда маълумотлар мавжуд. Жумладан, “Мухтасар ул-Виқоя” китобида шундай дейилган:

يضع يمينه على شماله تحت سرّته

яъни: “(Намоз ўқувчи) ўнг қўлини чап қўлининг устига қилиб, киндик остига қўяди”.
Намозда қўлни киндик остида тутишнинг баъзи афзалликлари ҳақида “Музмарот” китобидан бундай дейилган:

لانه اقرب الى التواضع وابلغ الى الخشوع والى ستر العورة واحفظ للازار عن السقوط

яъни: “Қўлни киндик остида тутиш – камтарликка яқинроқдир, хушуъ ва аврат аъзоларини ёпилишига олиб борувчироқдир, изорни тушиб кетишдан сақлагувчироқдир”.
Демак, намозда қўлни қаерда тутиш ҳолати ҳақидаги ҳадисларни мувофиқлаштириш керак бўлади. Уни эса фақат ижтиҳод қилишга қодир уламоларимиз аниқлаб берадилар. Ҳанафий мазҳабимиз мужтаҳидлари юқоридаги ҳадисларга асосланиб, эркаклар қўлларини киндик остида тутадилар дейишган. Қолаверса ушбу ҳолат эркакларда таъзим ва хушуъга яқинроқдир. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Турли вилоятларимизда қабр кавлаш ва маййитни дафн қилишда турличаликларни гувоҳи бўламиз. Шариатимиз бўйича қабр кавланиши ва маййитни дафн қилинишига боғлиқ масалалар ҳақида маълумот берсангиз?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.

Маййитни дафн қилиш фарзи кифоядир. Қабрни лаҳад шаклида кавланиши суннатдир. Яъни, инсоннинг гавдаси бўйича чуқур кавлаб тушилгандан кейин қибла томондан лаҳад кавланади. Унинг чуқурлиги кўкрак баробарича бўлиши керак. Агар ундан чуқурроқ бўлса, янада яхши. Эни ярим қомат, яъни бир метрга яқин, узунлиги эса маййитнинг қомати баробарича бўлиши лозим.

Агар қабрни лаҳад шаклида ковлашга ернинг юмшоқлиги ёки қумли тупроқ экани сабабли имкон бўлмаса, “шаққ” кўринишида, яъни ёрма қабр кавлаб, дафн этиш ҳам мумкин. Бунда ариқ қазигандек ер очилади ва икки ёни хом ғиштлар билан уриб чиқилади. Маййит қўйилгач, устига тегмайдиган қилиб ёғоч, тахта ёки шох-шаббалардан “шифт” ясаб, устидан тупроқ тортилади. Шайх Абу Бакр Муҳаммад ибн Фазл раҳматуллоҳу алайҳнинг берган фатволарига кўра, баъзи юмшоқ тупроқли ерларда лаҳад ёки ёрма қабр ковлашнинг имкони бўлмагани учун нимадан бўлса ҳам тобут (қути, сандиқ) ясаб, маййитни унга солиб кўмиш мумкин. Агар темирдан ясалса, унинг ичига аввал тупроқ тўшалади, устки қисми ёрма қабр усти каби ёпиб, лой билан суваб қўйилади. Маййитнинг ўнг ва чап томонларига хом ғишт терилади. Шундай қилинса, лаҳадга ўхшатилган бўлади. Лаҳадга пишиқ ғишт ишлатиш макруҳдир.

Аёл киши мурдасини лаҳадга қўйишга ҳаммадан кўра унинг маҳрамлари ҳақлироқдир. Улардан кейин маҳрам бўлмаган қариндошлари авлодир. Агар улардан ҳеч ким бўлмаса ёки қўйишни уддалай олмаса, бегоналар қўйиши жоиз бўлади.
Тобутни ерга қўйишдан олдин ўтириб олиш макруҳ ҳисобланади.

Дафндан кейин дарҳол тарқаб кетмай, бир оз вақт (яъни, туя сўйилиб, гўшти тақсимланадиган миқдорча) дуо, Қуръон тиловати билан ўтириш мустаҳаб ишлардандир.

Қабр устига иморат қуриш, ўтириш, ухлаш, босиб юриш, таҳорат ушатиш, кўкариб турган гиёҳларни юлиш ёки чорва молларини ўтлатиш макруҳ ишлардан саналади.

Мақбара тиклаш, қабр тоши қўйиб, унга ёзувлар битиш масаласидаги уламоларнинг ихтилофи асосан, оддий мусулмонларнинг қабрлари тўғрисида бўлган. Аммо машҳур азиз-авлиёлар, дунёга танилган олиму уламоларнинг қабрлари эса, зиёратчилар руҳий таассурот олсин, кейинги авлод учун уларнинг мозорлари ибрат манбаи бўлсин, деган эзгу мақсадда ўзлари васият қилмаган ва хоҳламаган бўлсалар-да, бошқалар томонидан тикланса, обод қилинса, зарари йўқ, балки кўп манфаатли жиҳатлари борлиги учун рухсат берилган. (Манба: “Оламгирия”, “Қозихон”, “ал-Баҳрур-роиқ” китоблари). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Мусофир кишининг намози ҳақида қисқача маълумот берсангиз?

Бир киши уч кеча-кундузлик (≈96 км) масофани ният қилиб, ўз шаҳридан чиқса мусофир ҳисобланади. Қасд қилган жойига боргандан кейин, 15 кун ёки ундан ортиқ вақт туришни ният қилса муқим (мусофир бўлмаган) киши ҳукмида бўлади. Аммо 15 кундан оз муддатда қайтиш режаси бўлса ёки қачон қайтиши номаълум бўлса, мусофир ҳукмида қолади.

Шариатимизда мусофирга тегишли алоҳида ҳукмлар мавжуд бўлиб, уларнинг баъзилари қуйидагилар:
Мусофир тўрт ракатли фарз намозларни қисқартириб икки ракат қилиб ўқийди. Агар тўрт ракат қилиб ўқиса макруҳ бўлади. Чунки, Аллоҳ таоло томонидан берилган қулайлик ва имкониятдан юз ўгирган бўлади. Суннатларни тўлиқ ўқийди. Шом ва витр намозларини эса ўз ҳолича уч ракат ўқийди.

Мусофир муқимга тўрт ракатли намозда иқтидо қилса, тўрт ракатни тўлиқ ўқийди, аммо муқим мусофирга иқтидо қилса, мусофир салом бергандан кейин, муқим ўрнидан туриб, яна икки ракаат ўқийди. Мусофир киши имом бўлганда, иқтидо қилгувчиларга мусофирлигини билдириши керак бўлади.

Мусофир мусофирликдаги қазо бўлган намозларини қаср қилиб, муқимликдаги қазоларини эса тўлиқ қилиб ўқийди. Мусофир маҳсига уч кеча-кундуз масҳ тортиши мумкин. (Ҳидоя китобидан). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

АЛКОГОЛСИЗ ПИВО ИЧИШНИНГ ҲУКМИ

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Алкоголсиз пивони мўмин-мусулмонлар истеъмол қилишлари жоиз эмас. Бунга қуйидаги омиллар асос бўлади:

Биринчидан: Бугунги кунда Ғарб ва Араб мамлакатларида “алкоголсиз пиво” дея сотилаётган ичимликларни баъзиларида алкогол борлиги яширилса, қолганларида маълум миқдорда алкогол борлиги очиқ қайд этилади. Сурия Араб Республикасининг Озиқ-овқат ва саноат лаборатория институтининг бир гуруҳ мутахассислари томонидан алкоголсиз пиво ичимлиги таҳлил қилинган. Ушбу лабораторик таҳлил Сурия Араб Республикасининг Саноат вазирлиги томонидан назорат қилинган. Таҳлил натижасига кўра “Алкоголсиз пиво” деб сотилаётган ичимликларнинг таркибида 0,004% алкогол борлиги аниқланган.

Бу нимани англатади? Мана шундай “алкоголсиз пиво”нинг кўп миқдорда ичиш кишини сарҳуш қилиши мумкинлигига далолат қилади.

Франция суд экпертизаси томонидан 0.8 мл алкогол қон таркибига сўрилиши кишининг сарҳушлигига кифоя қилиши таъкидланган. АҚШ қонунчилигида эса бу кўрсаткич 0.3 мл ни кўрсатиши ҳайдовчиларга нисбатан маъмурий чора кўрилиши учун етарли, деб ҳисобланади.

Ислом шариатида эса кўпи маст қилувчи ҳар қандай ичимликнинг ози ҳам ҳаром экани таъкидланади. Жобир ибн Абдуллоҳ разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган саҳиҳ ҳадисда Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам:

” مَا أَسْكَرَ كَثِيرُهُ فَقَلِيْلُهُ حَرَامٌ “

яъни: “Кўпи маст қилган нарсанинг ози ҳаромдир”, – дейилган (Имом Абу Довуд ва Имом Термизий ривоят қилган).

Бошқа бир ривоятда эса:

” مَا أَسْكَرَ مِنْهُ الفَرَقُ فَمِلءُ الكَفِّ مِنْهُ حَرَامٌ “

яъни: “Бир фарақи маст қилган нарсанинг бир ховучи ҳам ҳаромдир”, – дейилган (Имом Абу Довуд ва Имом Байҳақий саҳиҳ санад билан ривоят қилишган).

“Фарақ” – қадимги суюқлик ўлчов бирликларидан бири бўлиб, ҳозирги ўлчовларга таққослаганда 9.3 литрга тўғри келади.

Ҳанафий мазҳабининг мўътабар уламоларидан аллома Ҳаскафий шундай дейди:

وتحريم القليل من المسكر ككثيره هو المفتى به عند الحنفية

яъни: “Маст қилувчи нарсанинг ози ҳаромлиги – худди кўпи кабидир. Бу – ҳанафий уламоларининг якдил фатвосидир” (“Дуррул муҳтор” китоби 6-жуз, 455-бет).

Иккинчидан: Юқоридаги каби ҳолатлар мўмин-мусулмонлар ўртасида шубҳага олиб келиши табиий. Ислом шариати эса шубҳали нарсалардан қочишга, айниқса, ҳалол луқма масалада эътиборлироқ бўлишга даъват этади. Бу борада қуйидаги ҳадис “Исломнинг мадори” дея эътироф этилади.

عن النعمان بن بشير رضيَ اللّه عنهما قال : سمعتُ رسولَ اللّه صلى اللّه عليه وسلم يقول : “إنَّ الحَلالَ بَيِّنٌ وَإنَّ الحَرَامَ بَيِّنٌ، وَبَيْنَهُما مُشْتَبِهاتٌ لا يَعْلَمُهُنَّ كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ، فَمَنِ اتَّقَى الشُّبُهاتِ اسْتَبرأ لِدِينِهِ وَعِرْضِهِ، وَمَنْ وَقَعَ في الشُّبُهاتِ وَقَعَ في الحَرَامِ، كالرَّاعي يَرْعَى حَوْلَ الحِمَى يُوشِكُ أنْ يَرْتَعَ فِيهِ …”
(رواه الإمام البخاري والإمام مسلم والإمام أحمد والإمام الدارمي والإمام ابن حبان والإمام البيهقي)

яъни: Нўъмон ибн Башир разияллоҳу анҳу ривоят қилади: “Мен Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг шундай деганларини эшитдим: “Ҳалол – аниқ, ҳаром – аниқ. Аммо уларнинг ўртасида шубҳали нарсалар бор. Кўп одамлар уни билмайдилар. Ким шубҳали нарсалардан сақланса, дини ва обрўсини сақлабди. Ким тўсиқ атрофидаги чўпонга ўхшаб, шубҳали нарсаларга ўралашиб қолса, ҳаромга тушиб қолади. Огоҳ бўлингларки, ҳар бир подшоҳнинг чегараси бўлади. Аллоҳнинг Ердаги чегараси – У Зот ҳаром қилган нарсалардир…” (Имом Бухорий, Имом Муслим, Имом Аҳмад, Имом Доримий, Имом Ибн Ҳиббон ва Имом Байҳақий ривоят қилганлар).

Ҳадиси шарифда “ким ўзини шубҳали нарсалардан эҳтиёт қилса, динини нуқсондан, ўзини таъна ва дашномлардан сақлаган бўлади” дейилмоқда. Бу қоидага кўра ҳалол луқмага нисбатан алоҳида эътибор бериш керак. Шунда банда қалби соғлом, имони мустаҳкам бўлади.

Ҳасан разияллоҳу анҳудан нақл қилинган бошқа бир ривоятда Набий саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар:

دَعْ مَا يَرِيبُكَ إِلَى مَا لَا يَرِيبُكَ

яъни: “Сени шубҳага солган нарсани тарк қилиб, шубҳага солмайдиганини тутгин” (Имом Термизий ривояти).

Салафи солиҳлар ҳалол ризққа кўп аҳамият бериб, унга кўп диққат-эътибор қилганлар. Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳунинг шубҳали бир нарсани еб, сўнг уни қайт қилиб ташлаганлари ҳаммамизга маълум ва машҳур.

Учинчидан: Ичимликни “Пиво” деб номланиши кўпчиликда шубҳа туғдириши табиий. Чунки ҳозирга қадар ушбу номдаги ичимликлар барча мусулмонлар томонидан шариатимизда қайтарилган спиртли ичимликлар тури сифатида танилган. Ушбу номда ичимликни умумий истеъмол учун чиқарилиши ва мўмин-мусулмонларга “ҳалол” дея тақдим этилиши кўпчиликнинг эътирозига сабаб бўлади. Чунки, ҳар қандай нарсанинг номланиши ҳам унинг ҳукмида шубҳа туғдирса, истеъмолини ножоиз эканига сабаб бўлади. Буюк мужтаҳид уламоларимиздан бирлари Имом Молик раҳматуллоҳи алайҳ делфинни араб тилида “Хинзирул баҳр”, яъни сўзма-сўз таржима қилингада “Денгиз чўчқаси” деб номлангани сабабли уни истеъмол қилишдан ман қилганлар.

Тўртинчидан: Шариатимиз қоидаларидан маълумки, бирор ман қилинган нарсага олиб боришга восита бўладиган нарсадан ҳам ман қилинади. Буни Усулул фиқҳда “Саддуз-зароиъ” яъни “воситаларни тўсиш” дейилади. Шунга кўра “алкоголсиз пиво” номидаги ичимликларни оммавий сотилиши ман этилади. Фаразан, мазкур ичимликлар 100% ҳалол бўлган тақдирда ҳам “алкоголсиз пиво – ҳалол” дея кенг жамоатчиликка эълон қилиниши, супермаркетлар, озиқ-овқат дўконлари, умумий овқатланиш масканларида сотилиши аёллар, ёшларда таъқиқланган пиволарга нисбатан журъатни пайдо қилади. Натижада ҳар қандай пивони ичишга йўл очилади.
Бешинчидан: Алкоголсиз пивода, масалан, спирт бўлмаган тақдирда ҳам, таъми, ҳиди каби, пивонинг бошқа хусусиятлари мавжуд. Демак, буни истеъмол қиладиган киши чанқоқ қолдириш учун эмас, пивога бўлган ҳуморини қондириш учун ичади.

Юқорида зикр қилиб ўтилган ва ундан бошқа далилларга кўра алкоголсиз пивони истеъмол қилиниши жоиз эмас. Шунга кўра Сизга шариатимизда рухсат этилган бошқа салқин ичимликларни истеъмол қилишингиз тавсия этилади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Исломда аёлларнинг қош теришлари, юз шаклларини сунъий ўзгартиришларига қандай қаралади?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Азалдан аёллар пардоз қилишга мойил бўлганлар. Аввалги аёлларнинг қилган пардозлари табиий воситалардан бўлган. Айниқса табиий мойлар, гул ва ифор ёғлари, сурма, хина ва ўсмадан пардоз учун фойдаланиб келишган. Шунинг учун ҳам улар ҳатто 70-80 ёшларида ҳам ўз гўзалликларини йўқотишмаган. Аммо кейинги вақтларда нафақат ёшлар, балки катта ёшдаги аёлларда ҳам сунъий пардозга берилиш ҳоллари урф бўлиб бормоқда.

Шариатимизда аёлларнинг қош ва юздаги тукларни териши ёки тердириши, сунъий тарзда ҳуснини ўзгартириши гуноҳ саналади. Кўплаб ҳадиси шарифларда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам танасига сурат чиздирувчи, қош терувчи, қош тердирувчи, Аллоҳ яратган ҳуснни ўзгартириб, сунъий гўзалликка ҳаракат қилувчи аёлларни лаънатлаганлар.
Абдуллоҳ ибн Масъуд разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар:

لَعَنَ اللهُ الْوَاشِمَاتِ وَالْمُسْتَوْشِمَاتِ ، وَالنَّامِصَاتِ وَالمُتَنَمِّصَاتِ ، وَالمُتَفَلِّجَاتِ لِلْحُسْنِ المُغَيِّرَاتِ خَلْقَ اللهِ

яъни: “Баданга игна билан сурат чизувчи ва чиздирувчи аёлларга, қошни терувчи ва тердирувчи аёлларга, ҳусн учун тишларининг орасини очувчи аёлларга ва Аллоҳ яратган (шакл)ларини ўзгартирувчиларга Аллоҳ таолонинг лаънати бўлсин” (Имом Бухорий, Имом Термизий ва Имом Насаий ривояти).

Бу ҳадисда Аллоҳ таоло яратган табиий хилқатни ўзгартирувчи аёлларга лаънат бўлиши таъкидланмоқда. Фуқаҳолар мазкур ҳадисга кўра аёл киши қоши, юзи ва пешонасидаги тукларни олиши ёки олдириши шаръан ҳаром эканига иттифоқ қилганлар. Бунга ҳозирда аёллар орасида кенг оммалашган кўз, қош ва лабларни шаклини сунъий тарзда ўзгартириш – татуаж, растушовка ва ботекс қилдириш кабилар ҳам киради.

Аёллар орасида бир марта қош тердирган аёл кейин доим тердириб юриш керак, чунки кейин чиққан тук – ҳаром тук бўлади, деган нотўғри тушунча юради. Динимизда қатъиян қайтарилган ишни қилиб юрганини билган муслима опа-сингилларимиз, дарҳол бу ишдан тўхтаб, тавба қилиб, солиҳ амалларга ўтишлари лозим.

Шуни ҳам айтиб ўтиш лозимки, оилали аёл эрининг рухсати билан юзидаги айбли ҳисобланган тукларини олиши жоиз. Айниқса, аёлнинг юзидан соқол ёки мўйлаб чиқса, жумҳур уламолар ўша тукларни олиб ташлаш мустаҳабдир, деганлар. Сабаби аёлнинг эри учун зийнатланиши шариат талабидир (манба “Раддул мухтор” китоби).

Шунингдек, жумҳур уламолар аёл кишининг қўли, оёғи, қорни ва баданининг бошқа жойларидаги тукларни олиши мумкинлигини айтишган. Моликий мазҳаби фуқаҳолари эса бу ишни вожиб, дейишган. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Hidoyat.uz

“Шамсуддинхон Бобохонов” нашриёт-матбаа ижодий уйи

Фотолавҳа: Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом Институтида ташкил этилган “Имом Термизийга муносиб ворис бўлайлик” хадис илми тадбиридан.

Фотолавҳа: Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом Институтида ташкил этилган “Имом Термизийга муносиб ворис бўлайлик” хадис илми тадбиридан.