Инфографика

Аҳзоб 41-42

Чоп этилди Yanvar 14, 2021 Аҳзоб 41-42da fikr bildirishni o'chirish

Эй иймон келтирганлар! Аллоҳни кўп зикр қилинглар! Ва эртаю кеч Уни поклаб ёд этинглар. (Аҳзоб 41-42)

Батафсил

Инфографика

Сув каби азиз

Чоп этилди Oktabr 9, 2020 Сув каби азизda fikr bildirishni o'chirish

Батафсил

Инфографика

Қарғишдан қўрқинг!

Чоп этилди Sentabr 15, 2020 Қарғишдан қўрқинг!da fikr bildirishni o'chirish

https://www.instagram.com/p/CFKbFg5BCqA/?utm_source=ig_web_copy_link

Батафсил

Инфографика

Жаннатми ёки дўзах?

Чоп этилди Sentabr 2, 2020 Жаннатми ёки дўзах?da fikr bildirishni o'chirish

https://www.instagram.com/p/CEo8ykZl1s9/?igshid=dwy39owsil5t

Батафсил

Инфографика

Асорат

Чоп этилди Sentabr 2, 2020 Асоратda fikr bildirishni o'chirish

https://www.instagram.com/p/CEo9BfdFM96/?igshid=flmsly1sws0z

Батафсил

Инфографика

АЛЛОҲНИНГ МУҲАРРАМ ОЙИДАГИ НАФЛ РЎЗАЛАР ҲАФТАСИГА МАРҲАБО!

Чоп этилди Avgust 27, 2020 АЛЛОҲНИНГ МУҲАРРАМ ОЙИДАГИ НАФЛ РЎЗАЛАР ҲАФТАСИГА МАРҲАБО!da fikr bildirishni o'chirish

Аллоҳ таоло ушбу ойнинг фазилатларидан барча мўмин-мусулмонларни тўлиқ баҳраманд этсин. Ўзининг розилигини топадиган амалларда бардавом қилсин....

Батафсил

Инфографика

Аёлингиз – кўзгунгиз

Чоп этилди Avgust 3, 2020 Аёлингиз – кўзгунгизda fikr bildirishni o'chirish

Батафсил

Инфографика

Саломда 70та ҳасанот ва савоб бор

Чоп этилди Iyul 24, 2020 Саломда 70та ҳасанот ва савоб борda fikr bildirishni o'chirish

Унинг 69таси салом берувчига биттаси эса алик олувчига бўлади. Ҳазрати Ҳусайн розияллоҳу анҳу...

Батафсил

Инфографика

Коронавирус. Ўзбекистонда ажратилган пуллар қаерга ишлатилди? (инфографика)

Чоп этилди Iyul 15, 2020 Коронавирус. Ўзбекистонда ажратилган пуллар қаерга ишлатилди? (инфографика)da fikr bildirishni o'chirish

Коронавирус инфекцияси тарқалишига қарши курашиш учун 1,7 трлн сўм йўналтирилган. Маблағлар қандай мақсадларга сарфланди? «Yuksalish» умуммиллий ҳаракати инфографика тайёрлади. 157,6 млрд сўм — т

Батафсил

Инфографика

Ё Раббим! десанг бас

Чоп этилди Iyul 10, 2020 Ё Раббим! десанг басda fikr bildirishni o'chirish

Батафсил

Инфографика

Нега ҳамма ниқоб тақиши керак?

Чоп этилди Iyul 7, 2020 Нега ҳамма ниқоб тақиши керак?da fikr bildirishni o'chirish

Батафсил

Инфографика

Ўзбек қизларининг оилавий ҳаёт ҳақидаги тасаввурлари қандай? (инфографика)

Чоп этилди Iyun 29, 2020 Ўзбек қизларининг оилавий ҳаёт ҳақидаги тасаввурлари қандай? (инфографика)da fikr bildirishni o'chirish

«Оила» илмий-амалий тадқиқот маркази Ёшларнинг оилавий ҳаёт ҳақидаги тасаввурлари ва маънавий-психологик тайёргарлик ҳолати натижаларини эълон қилди. 16 ёшдан ошган 1400 нафар қиз ўртасида сўровнома

Батафсил

Инфографика

Дунёга кўнгил қўйманг!

Чоп этилди Iyun 26, 2020 Дунёга кўнгил қўйманг!da fikr bildirishni o'chirish

Абу ад-Дардо дейдики: «Эй инсонлар, уялмайсизми? Бино қурасиз, ичида ўтира олмайсиз. Яна орзу-ҳаваслар билан машғул бўласиз, охирига етолмайсиз. Дунё молини тўплайсиз, қаноат қилиб ея олмайсиз. Сизда

Батафсил

Инфографика

Тўсатдан келадиган ўлим

Чоп этилди Iyun 14, 2020 Тўсатдан келадиган ўлимda fikr bildirishni o'chirish

Батафсил

Инфографика

Коронавирус: Ўзбекистон, яқин хориж ва жаҳондаги вазият, 9 июнь (инфографика)

Чоп этилди Iyun 9, 2020 Коронавирус: Ўзбекистон, яқин хориж ва жаҳондаги вазият, 9 июнь (инфографика)da fikr bildirishni o'chirish

Бугун 9 июнь — мамлакатимизда коронавирус инфекцияси аниқланганининг 87-куни. Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги берган маълумотга кўра, 8 июнь соат 23:00 ҳолатига, мамлакатимизд...

Батафсил

Юзга кирганда ҳам Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) қўлларини қўйган соч оқармагани ҳақида
Амр ибн Саълаба Жуҳанийдан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва …
25.02.2021
Исломга интилган аёл. Муслима бўлган канадалик аёл ҳикояси
Канадалик сурдолог ўқитувчи Исломни қабул қилгани, болаларга соддалаштирилган шаклда динни …
25.02.2021
“Дорут тиловат” мажмуаси
Қашқадарё вилояти Шаҳрисабз шаҳридаги “Дорут тиловат” мажмуаси Кўк гумбаз масжиди, …
25.02.2021
Аллоҳ сизни уч ҳолдан ҳимоя этди…
Абу Молик Ашъарий (розияллоҳу анҳу)дан: Аллоҳ Расули (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) …
25.02.2021
Арафа куни
Ҳазрат Ойша (розияллоҳу анҳо)дан: Аллоҳ Расули (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) айтдилар: …
25.02.2021
Пайғамбаримизни масхараловчи қурайш раислари фожеаси
Ҳадис китобларининг ривоятларига кўра, Қурайш раисларидин номлари ёзилган шу беш …
25.02.2021

Қасамнинг каффоратини тушунтириб берсангиз?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Аслида қасам ичган одам қасамига содиқ қолиши лозим. Агар қасамида турмаса, қасамхўр бўлади ва гуноҳ содир этган ҳисобланиб, каффорот бериши вожиб бўлади.
Қасамни бузган киши хоҳласа ўн кишини таомлантиради, хоҳласа уларни кийим билан таъминлайди. Бунда камида шим ва кўйлак каби кийимлар бўлиши керак. Агар бу икки ишдан бирортасига қодир бўлмаса, уч кун кетма-кет рўза тутади. Қасамни бузмасдан туриб каффорат тўланмайди. Қасамнинг каффорати ҳақида Қуръони каримда шундай дейилади:

فَكَفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاكِينَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِيكُمْ أَوْ كِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ ذَلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ إِذَا حَلَفْتُمْ وَاحْفَظُوا أَيْمَانَكُمْ كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آَيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

яъни: “…Бунинг каффорати (жаримаси) – оилангизни озиқлантириш учун лозим таомларнинг ўртача миқдорида ўнта мискинга таом бериш ёки уларнинг кийимлари ёхуд бир қулни озод қилишдир. Кимки (буларни) топа олмаса, уч кун рўза тутиши (мумкин). Ана шу ичган (ва бузган) қасамларингизнинг каффоратидир. Қасамларингизни асрангиз! Аллоҳ сизларга Ўз оятларини шундай баён қилади, токи шукр қилгайсиз” (Моида сураси, 89-оят).

Агар киши ўз ота-онасига гапирмаслиги каби гуноҳ ишни қилишга қасам ичган бўлса, қасамини бузиб, каффорат тўлаши лозим бўлади.

وَعَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ : “مَنْ حَلَفَ عَلَى يَمِينٍ فَرَأَى غَيْرَهَا خَيْرًا مِنْهَا فَلْيُكَفِّرْ عَنْ يَمِينِهِ ، وَلْيَفْعَلْ الَّذِي هُوَ خَيْرٌ” (رَوَاهُ أَحْمَدُ وَمُسْلِمٌ وَالتِّرْمِذِيُّ).

“Ким бир ишга қасам ичсаю, кейин ундан бошқаси яхшироқ эканини билса ичган қасамига каффорот тўласин-да ўша яхшироқ ишни қилсин”, деганлар (Имом Аҳмад, Имом Муслим ва Имом Термизий ривоят қилган).
Бу ҳукмларда қасамни билиб туриб бузган ҳам, мажбурланиб бузган ҳам, унутиб бузган ҳам баробардир. (“Ал-Мухтор”, “Фатҳу бабил иная”) Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

“ТАШАҲҲУД” ЎРНИГА “ФОТИҲА” СУРАСИНИ ЎҚИШНИНГ ҲУКМИ

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Бу ҳолатда намоз бузилмайди. Агар мана шу хатони намоз ичида билиб қолса, саждаи саҳв билан хатосини тўғирлаш керак бўлади. Чунки аввалги қаъдада ҳам, охирги қаъдада ҳам “Ташаҳҳуд” (“Аттаҳияту”) дуосини ўқиш вожиб. Уни унутиб тўлиғича ёки баъзи қисмини ўқимаслик, саждаи саҳвни вожиб қилади. Бу ҳукм фарз, вожиб ва нафл намозларда бир хил.
Бу ҳақида фиқҳий манбаларимизда шундай дейилади:

وَإِذَا قَرَأَ الْفَاتِحَةَ مَكَانَ التَّشَهُّدِ فَعَلَيْهِ السَّهْوُ

яъни: “Агар “Ташаҳҳуд”ни ўрнига “Фотиҳа” сурасини ўқиса, саждаи саҳв қилади” (“Фатавои ҳиндия” китоби, Саждаи саҳв боби)
Саждаи саҳв ҳақида тўлиқроқ маълумот олиш учун қуйидаги линкдан фойдаланинг: https://t.me/diniysavollar/235. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Жамоатга кеч қолиб, пешин намози фарзининг тўртинчи ракатига етишган киши қолган ракатларни қандай тартибда якунлайди?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жамоат намозида имомга биринчи ракатда эргаша олмаган киши масбуқ дейилади. Масбуқ тўрт ракатли намозларнинг тўртинчи ракатидан имомга эргашса, имом билан охирги қаъдада “Аттаҳийёт”ни “…абдуҳу ва расулуҳу”гача ўқийди ва саловат ва дуоларни ўқимай, имом салом бергач, туриб, сано (“Субҳанакаллоҳумма…”)ни ўқийди, таъаввуз ва басмалани айтиб, Фотиҳа ва зам сура ўқийди. Кейин руку ва сажда қилгач, ўтириб ташаҳҳуд ўқийди. Сўнг кейинги ракатга туриб “Басмала”ни, Фотиҳа ва зам сурани ўқиб, руку ва сажда қилади. Сўнг Охирги ракатга туради. Бунда фақат Фотиҳа сурасини ўқиб, руку ва сажда қилгач, ўтириб ташаҳҳуд, салавот ва дуоларни ўқиб салом беради.

Масбуқ тўрт ракатли намознинг учинчи ракатидан имомга эргашса, имом билан ташаҳҳудга ўтиради. Имом салом бергач туриб, сано, таъаввуз, басмалани айтиб, Фотиҳа билан зам сура ўқийди. Руку ва сажда қилади. Кейинги ракатда ҳам басмала, Фотиҳа ва зам сурани ўқиб, руку ва сажда қилиб охирги қаъдага ўтиради. “Аттаҳийёт”, “Салавот” ва “Роббана атина…” дуоларини ўқиб, салом билан намозини тугатади (манба: “Фатовои Ҳиндия”, ва “Шарҳ муниятил мусоллий” китоблари). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Кибр ҳақни инкор қилиш ва одамларни камситиш деган маънода ҳадис бор экан. Шу ҳадисни шарҳлаб берсангиз. Ҳакни инкор қилиш деганда нималарни ўз ичига олади. Аллоҳ барчамиздан рози бўлсин.

Сиз айтган ҳадиснинг матни қуйидагича:

عَن عَبْدِ الله بْنِ مَسْعُودٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “لا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنْ كَانَ فِي قَلْبِهِ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ مِنْ كِبْرٍ” ، قَالَ رَجُلٌ: “إِنَّ الرَّجُلَ يُحِبُّ أَنْ يَكُونَ ثَوْبُهُ حَسَنًا، وَنَعْلُهُ حَسَنَةً” ، قَالَ: إِنَّ اللَّهَ جَمِيلٌ يُحِبُّ الْجَمَالَ، الْكِبْرُ بَطَرُ الْحَقِّ، وَغَمْطُ النَّاسِ” (رَوَاهُ مُسْلِمٌ، وَالتِّرْمِذِي، وَأَبُو دَاوُدَ، وَابنُ مَاجَه، وَأَحْمَد)

Абдуллоҳ ибн Масъуд разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам:
“Қалбида зарра миқдорида кибр бўлган одам жаннатга кирмайди”, дедилар. Бир киши: “Албатта, киши кийими ва пойафзали чиройли бўлишини хоҳлайди (бу ҳам кибрми?)”, деб сўради. Пайғамбар алайҳиссалом: “Аллоҳ гўзалдир, гўзалликни севади. Кибр – ҳаққа унамаслик ва одамларни (қадрини) пастга уриш”, – дедилар.
(Имом Муслим, Термизий, Абу Довуд, Ибн Можа ва Аҳмад ривоят қилган).

Ушбу ҳадиси шарифни изоҳлаб Мулла Али Қори шундай деган: “Мазкур ривоятдаги келган “батарун” сўзининг луғавий маъноси “қаттиқ хурсанд бўлиш”дир. Ҳадисдаги маъноси эса, неъмат келганда туғёнга кетиш, Аллоҳ таоло ҳақ қилган (тавҳид, ибодат)ни инкор қилиш, ҳақ келганда кибрланиб қабул қилмасликдир”
(“Мирқотул мафотиҳ”). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

ТАКБИРИ ТАҲРИМАДА ҚЎЛЛАР ЕЛКА БАРОБАРИГАЧА КЎТАРИЛИШИГА ҲАНАФИЙЛАРНИНГ ЖАВОБИ

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Намозга киришда қўлларни қулоқ баробаригача кўтариш суннатлиги ҳақида батафсил маълумот берган эдик: https://t.me/diniysavollar/350

Энди Сизнинг саволингизга келсак, ҳақиқатда Пайғамбар алайҳиссалом намозга киришда муборак қўлларини елкалари баробаригача кўтарганларига далолат қиладиган ҳадислар ривоят қилинган. Барча ҳадисларни мукаммал ўрганган уламоларимиз бу масалада қуйидагича хулоса қилганлар: Совуқда Пайғамбаримиз саллаллаҳу алайҳи васалламнинг қўллари кийимлари ичида бўлгани ва у қалин кийимнинг енги бўлмагани сабабли намозга киришда қўлларини елка баробаригача кўтарганлар. Табиийки, бундай ҳолатда қўл елкадан тепага кўтарилмайди. Совуқ бўлмаган пайтларда Пайғамбар алайҳиссаломнинг қўллари кийимларининг ичида бўлмагани учун намозга киришда қўлларини қулоқлари баробаригача кўтарганлар. Бунга машҳур саҳобий Воил ибн Ҳужрнинг қуйидаги ривоятлари далолат қилади:

عَنْ وَائِلِ بْنِ حُجْرٍ قَالَ: أَتَيْت النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَرَأَيْته يَرْفَعُ يَدَيْهِ حِذَاءَ أُذُنَيْهِ إذَا كَبَّرَ… قَالَ: ثُمَّ أَتَيْته مِنْ الْعَامِ الْمُقْبِلِ، وَعَلَيْهِمْ الْأَكْسِيَةُ وَالْبَرَانِسُ فَكَانُوا يَرْفَعُونَ أَيْدِيَهُمْ فِيهَا، وَأَشَارَ شَرِيكٌ إلَى صَدْرِهِ. (رَوَاهُ الإمَامُ الطحاوي)

яъни: “Воил ибн Ҳужр разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам (ҳузурларига) борганимда У Зотни икки қўлларини қулоқлари баробарига кўтарган ҳолда такбир айтганларини кўрдим. Кейинги йил борганимда эса улар (Пайғамбаримиз ва саҳобалар)нинг устиларида (қалин) кийимлари бор эди. (Улар намозга киришда) қўлларини кўкрак баробаригача кўтардилар” (Имом Таҳовий ривояти).

Машҳур муҳаддис Имом Абу Жаъфар Таҳовий раҳматуллоҳи алайҳ мазкур ҳадисдан қуйидаги хулосани чиқарганлар:

فَأَخْبَرَ وَائِلُ بْنُ حُجْرٍ فِي حَدِيثِهِ هَذَا أَنَّ رَفْعَهُمْ إلَى مَنَاكِبِهِمْ، إنَّمَا كَانَ لِأَنَّ أَيْدِيَهُمْ كَانَتْ حِينَئِذٍ فِي ثِيَابِهِمْ، وَأَخْبَرَ أَنَّهُمْ كَانُوا يَرْفَعُونَ إذَا كَانَتْ أَيْدِيهِمْ لَيْسَتْ فِي ثِيَابِهِمْ، إلَى حَذْوِ آذَانِهِمْ .فَأَعْمَلْنَا رِوَايَتَهُ كُلَّهَا فَجَعَلْنَا الرَّفْعَ إذَا كَانَتْ الْيَدَانِ فِي الثِّيَابِ لِعِلَّةِ الْبَرْدِ إلَى مُنْتَهَى مَا يُسْتَطَاعُ الرَّفْعُ إلَيْهِ، وَهُوَ الْمَنْكِبَانِ .وَإِذَا كَانَتَا بَادِيَتَيْنِ، رَفَعَهُمَا إلَى الْأُذُنَيْنِ كَمَا فَعَلَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ .

яъни: “Демак, Воил ибн Ҳужр разияллоҳу анҳунинг (Пайғамбаримиз ва саҳобалар намозга киришда) қўлларини елкаларигача кўтарар эдилар деган ҳадислари қўллари кийимлари ичида бўлган пайтга тегишлидир. Аммо (Пайғамбаримиз ва саҳобалар намозга киришда) қўлларини қулоқларигача кўтардилар, деган ҳадислари қўллари кийимлари ичида бўлмаган пайтга тегишлидир.

Шундай экан, биз ҳанафийлар такбири таҳримада қўл кўтариш ҳақидаги Воил ибн Ҳужр разияллоҳу анҳу ривоят қилган ҳадисларини барчасига амал қиламиз: Совуқ сабабли қўллар кийим ичида бўлган пайтда қўлни кўтариш мумкин бўладиган жойгача кўтарамиз. У ҳам бўлса елка баробаридир. Агар қўллар кийим ичида бўлмаса Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламга ўхшаб қўлларимизни қулоққача кўтарамиз” (“Шарҳ маонил-осор” китоби).

Маълумки, ҳозирги кунда қўллар кийим ичида бўлмайди сабаби, барча кийимларнинг енги бор. Демак, ҳозирги пайтда намозга киришгувчи киши қўлларини қулоғи баробаригача кўтаради. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Hidoyat.uz

“Шамсуддинхон Бобохонов” нашриёт-матбаа ижодий уйи

Bo'lim: Инфографика

Аҳзоб 41-42

Сув каби азиз

Қарғишдан қўрқинг!

Жаннатми ёки дўзах?

Асорат

АЛЛОҲНИНГ МУҲАРРАМ ОЙИДАГИ НАФЛ РЎЗАЛАР ҲАФТАСИГА МАРҲАБО!

Аёлингиз – кўзгунгиз

Саломда 70та ҳасанот ва савоб бор

Коронавирус. Ўзбекистонда ажратилган пуллар қаерга ишлатилди? (инфографика)

Ё Раббим! десанг бас

Нега ҳамма ниқоб тақиши керак?

Ўзбек қизларининг оилавий ҳаёт ҳақидаги тасаввурлари қандай? (инфографика)

Дунёга кўнгил қўйманг!

Тўсатдан келадиган ўлим

Коронавирус: Ўзбекистон, яқин хориж ва жаҳондаги вазият, 9 июнь (инфографика)