Инфографика

Қарғишдан қўрқинг!

Чоп этилди Sentabr 15, 2020 Қарғишдан қўрқинг!da fikr bildirishni o'chirish

https://www.instagram.com/p/CFKbFg5BCqA/?utm_source=ig_web_copy_link

Батафсил

Инфографика

Жаннатми ёки дўзах?

Чоп этилди Sentabr 2, 2020 Жаннатми ёки дўзах?da fikr bildirishni o'chirish

https://www.instagram.com/p/CEo8ykZl1s9/?igshid=dwy39owsil5t

Батафсил

Инфографика

Асорат

Чоп этилди Sentabr 2, 2020 Асоратda fikr bildirishni o'chirish

https://www.instagram.com/p/CEo9BfdFM96/?igshid=flmsly1sws0z

Батафсил

Инфографика

АЛЛОҲНИНГ МУҲАРРАМ ОЙИДАГИ НАФЛ РЎЗАЛАР ҲАФТАСИГА МАРҲАБО!

Чоп этилди Avgust 27, 2020 АЛЛОҲНИНГ МУҲАРРАМ ОЙИДАГИ НАФЛ РЎЗАЛАР ҲАФТАСИГА МАРҲАБО!da fikr bildirishni o'chirish

Аллоҳ таоло ушбу ойнинг фазилатларидан барча мўмин-мусулмонларни тўлиқ баҳраманд этсин. Ўзининг розилигини топадиган амалларда бардавом қилсин....

Батафсил

Инфографика

Аёлингиз – кўзгунгиз

Чоп этилди Avgust 3, 2020 Аёлингиз – кўзгунгизda fikr bildirishni o'chirish

Батафсил

Инфографика

Саломда 70та ҳасанот ва савоб бор

Чоп этилди Iyul 24, 2020 Саломда 70та ҳасанот ва савоб борda fikr bildirishni o'chirish

Унинг 69таси салом берувчига биттаси эса алик олувчига бўлади. Ҳазрати Ҳусайн розияллоҳу анҳу...

Батафсил

Инфографика

Коронавирус. Ўзбекистонда ажратилган пуллар қаерга ишлатилди? (инфографика)

Чоп этилди Iyul 15, 2020 Коронавирус. Ўзбекистонда ажратилган пуллар қаерга ишлатилди? (инфографика)da fikr bildirishni o'chirish

Коронавирус инфекцияси тарқалишига қарши курашиш учун 1,7 трлн сўм йўналтирилган. Маблағлар қандай мақсадларга сарфланди? «Yuksalish» умуммиллий ҳаракати инфографика тайёрлади. 157,6 млрд сўм — т

Батафсил

Инфографика

Ё Раббим! десанг бас

Чоп этилди Iyul 10, 2020 Ё Раббим! десанг басda fikr bildirishni o'chirish

Батафсил

Инфографика

Нега ҳамма ниқоб тақиши керак?

Чоп этилди Iyul 7, 2020 Нега ҳамма ниқоб тақиши керак?da fikr bildirishni o'chirish

Батафсил

Инфографика

Ўзбек қизларининг оилавий ҳаёт ҳақидаги тасаввурлари қандай? (инфографика)

Чоп этилди Iyun 29, 2020 Ўзбек қизларининг оилавий ҳаёт ҳақидаги тасаввурлари қандай? (инфографика)da fikr bildirishni o'chirish

«Оила» илмий-амалий тадқиқот маркази Ёшларнинг оилавий ҳаёт ҳақидаги тасаввурлари ва маънавий-психологик тайёргарлик ҳолати натижаларини эълон қилди. 16 ёшдан ошган 1400 нафар қиз ўртасида сўровнома

Батафсил

Инфографика

Дунёга кўнгил қўйманг!

Чоп этилди Iyun 26, 2020 Дунёга кўнгил қўйманг!da fikr bildirishni o'chirish

Абу ад-Дардо дейдики: «Эй инсонлар, уялмайсизми? Бино қурасиз, ичида ўтира олмайсиз. Яна орзу-ҳаваслар билан машғул бўласиз, охирига етолмайсиз. Дунё молини тўплайсиз, қаноат қилиб ея олмайсиз. Сизда

Батафсил

Инфографика

Тўсатдан келадиган ўлим

Чоп этилди Iyun 14, 2020 Тўсатдан келадиган ўлимda fikr bildirishni o'chirish

Батафсил

Инфографика

Коронавирус: Ўзбекистон, яқин хориж ва жаҳондаги вазият, 9 июнь (инфографика)

Чоп этилди Iyun 9, 2020 Коронавирус: Ўзбекистон, яқин хориж ва жаҳондаги вазият, 9 июнь (инфографика)da fikr bildirishni o'chirish

Бугун 9 июнь — мамлакатимизда коронавирус инфекцияси аниқланганининг 87-куни. Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги берган маълумотга кўра, 8 июнь соат 23:00 ҳолатига, мамлакатимизд...

Батафсил

Инфографика

Масжидларда карантин давридаги тартиб-Қоидалар (ИНФОГРАФИКА)

Чоп этилди Iyun 7, 2020 Масжидларда карантин давридаги тартиб-Қоидалар (ИНФОГРАФИКА)da fikr bildirishni o'chirish

Батафсил

Инфографика

Нега «зарарли иш»дагиларга сут беришган?

Чоп этилди May 21, 2020 Нега «зарарли иш»дагиларга сут беришган?da fikr bildirishni o'chirish

Кимларнинг назарида сут — каттаю кичик учун фойдали, яна бир тоифа инсонлар эса уни фақат болаларга бериш мумкин деб ҳисоблашади. Хўш, сут чиндан ҳам фойдалими? Оқсиллар ва калций Сут таркибидаги оқ

Батафсил

Қуръони каримнинг нуқсонсиз китоб эканини англаб етдим
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин. Пайғамбаримизга …
22.09.2020
Аргентинада ислом
Жойлашуви. Аргентина Жанубий Америкада жойлашган бўлиб, ғарбда Чили, шимолда Боливия ва …
22.09.2020
Агар ғайбни билсалар эди…
Билқис муслима бўлганидан Ҳазрати Сулаймон унга намоз ўқиш учун муҳташам …
22.09.2020
Амир Темур Кўрагон исми битилган мармар лавҳа қаерда?
Санкт-Петербургдаги Давлат Рус музейида бўлганлар бу саволга дарров жавоб бериши …
22.09.2020
Расулуллоҳ яхшилик ойи деб номлаган ой
Сафар ойи ҳижрий-қамарий тақвим бўйича йилнинг иккинчи ойидир. Исломдан аввалги …
22.09.2020
Ислом амрларидан кўзланган беш мақсад
Исломнинг амрларида беш мақсад кўзланган. Ҳаммаси ўрганилган вақтда беш асосий …
21.09.2020

Аёл киши ҳайз кўрган вақтда суралар ёдласа бўладими, бундай вақтда нима мумкин, нима мумкин эмас?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Ҳайз кўрган аёл Қуръони каримни ушлаши ва оятларни ёддан ўқиши жоиз эмас. Бу ҳақда ҳадиси шарифда шундай дейилади:

عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَليهِ وَسَلَّمَ قَالَ “لَا تَقْرَأُ الحْاَئِضُ وَلَا الْجُنُبُ شَيْئًا مِنَ الْقُرْآنِ” (رَوَاهُ التِّرْمِذِي)

Ибн Умар разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Набий саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳайз кўрган аёл ҳам, жунуб ҳам Қуръондан бирор нарса ўқимайди”, деганлар (Имом Термизий ривояти).

Ҳайз ёки нифосдаги аёл қироатни эшитиши эса мумкин. Зикр, тасбеҳ, истиғфор, саловатларни айтиб юриши, дуоларни ўқиши ва азонга жавоб бериши ҳам мумкиндир.

Шу билан бирга ҳайз ёки нифосда бўлган аёлга таалуқли қуйидаги ҳукмлар мавжуд:
– намоз соқит бўлади, қазосини ўқимайди;
– рамазон рўзасини тутмайди аммо кейинчалик қазосини тутиб беради;
– масжидга кира олмайди;
– Байтуллоҳни тавоф қила олмайди;
– Қуръон қироати унга ҳаром бўлади. Агар муаллима бўлса, калима-калима қилиб Қуръонни таълим бериши мумкин. Бунда икки калима ўртасини бўлади;
– Қуръонни ушлай олмайди;
– жинсий алоқа қилиш ҳаром бўлади. Тизза билан киндик орасидан бошқа аъзоларидан фойдаланиш мумкин;
– ҳайз тугагач ғусл қилиш вожиб бўлади (“Ал-Мухтор”, “Фатовои ҳиндия”). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Шифокорларнинг ҳайз бошланиши ҳақидаги сўзи эътиборга олинадими. Масалан: 3 кун ҳайз кўрди. Сўнг шифокор аёл УЗД аппарати орқали текшириб: “ҳайз энди келади, у қандайдир касаллик”, деса қандай йўл тутилади?

Ҳайзнинг энг кам муддати уч кечаю уч кундуз, энг кўпи ўн кечаю ўн кундуз. Уч кундан кам ёки ўн кундан кейин кўрилган қон ҳайз ҳисобланмайди. Балки уни истиҳоза, яъни касаллик қони дейилади. Икки ҳайзнинг ўртаси камида ўн беш кун бўлиши керак, кўпига чегара йўқ. Ҳомиладор аёл ҳайз кўрмайди, мабодо қон кўрса, касаллик қони бўлади (манба: “Ал-Мухтор” ва “Мухтасарул виқоя” китоблари).

Ислом дини ҳар замон ва маконда пайдо бўлган саволларга жавоб беради. Шу сабаб ибодат вақтлари ва мавсумлари инсон доим аниқлаш имконида бўлган нарсаларга боғлаб қўйилган. Масалан: намоз вақтлари Қуёшнинг чиқиши ва ботиши, Рамазон ойи ва ҳаж мавсумини аниқлаш ҳилолнинг кўриниши билан ҳисобланади. Худди шундай, ҳайз масаласида ҳам энг кам ва энг кўп миқдори белгилаб қўйилган, ўша асосида иш кўрилади. Бу ерда асбобларнинг хулосасига эҳтиёж йўқ ва у эътиборга олинмайди.

Демак, сизнинг мисолингизда қон кўриш уч кундан ошиб, ўн кунгача тўхтаса, уни ҳайз қони деб, эътиборга олинади. Ўн кундан ошиб кетса, одатда ҳайз кўрадиган кунлари ҳайз ҳисобланади. Одатдаги кунларидан ортгани эса истиҳоза қони, деб қаралади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Шаъбон ойи ҳақида динимизда қандай кўрсатмалар бор, бу ойда қандай нафл ибодатлар қилиш тавсия қилинган?

Бисмиллаҳир роҳманир роҳим

Шаъбон ойи – ҳижрий-қамарий тақвимнинг саккизинчи ойи бўлиб, Ражаб ва Рамазон ойлари ўртасида жойлашган. Бу ой тўғрисида келган маълумотларни ўрганиб кўрсак, асосий урғу Рамазон ойига руҳан ва жисмонан тайёргарлик кўришга қаратилганини англаймиз. Бу ойда одатдагидан кўпроқ нафл рўза тутиш, Қуръон тиловат қилиш ва тунги ибодатларга машғул бўлишга тарғиб қилинган. Усома ибн Зайд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

عَنْ أُسَامَة بْنِ زَيْدٍ رضي الله عنه قَالَ: ” قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ لَمْ أَرَكَ تَصُومُ شَهْراً مِنَ الشُّهُورِ مَا تَصُومُ مِنْ شَعْبَانَ . قَالَ “ذَلِكَ شَهْرٌ يَغْفُلُ النَّاسُ عَنْهُ بَيْنَ رَجَبٍ وَرَمَضَانَ وَهُوَ شَهْرٌ تُرْفَعُ فِيهِ الأَعْمَالُ إِلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ فَأُحِبُّ أَنْ يُرْفَعَ عَمَلِى وَأَنَا صَائِمٌ ” (أَخْرَجَهُ النَّسَائِيُّ).

«Эй Аллоҳнинг Расули, ойлардан ҳеч бирида Шаъбон рўзасидек рўза тутганингизни кўрмадим», дедим. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам:
“Бу бир ойки, одамлар ундан ғафлатда қоладилар. У Ражаб билан Рамазоннинг орасида. Бу бир ойки, унда амаллар Роббил оламийнга кўтарилур. Мен ҳам амалим кўтарилаётганда рўзадор бўлишни яхши кўраман”, дедилар (Имом Насоий ривояти).

Оиша онамиз розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

عَنْ عَائِشَةَ رضي الله عنها قَالَتْ: ” لَمْ يَكُنْ رَسُولُ اللّهِ صلى الله عليه وسلم فِي الشّهْرِ مِنَ السَّنَةِ أَكْثَرَ صِيَاماً مِنْهُ في شَعْبَانَ ” (رَوَاهُ مُسْلِمٌ)

“Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам йилнинг ҳеч бир ойида Шаъбондагидек кўп рўза тутмасдилар” (Имом Муслим ривояти).

Тобеъин, Куфа шаҳрининг фақиҳларидан бири Ҳабиб ибн Абу Собит Шаъбон ойи кирса: “Бу қориларнинг ойидир”, дер эди.
Абу Саъид ал-Худрий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз алайҳиссалом, “Ким Аллоҳ учун бир кун рўза тутса, Аллоҳ таоло унинг юзини дўзахдан етмиш йиллик (масофага) узоқ қилади” деганлар (Имом Бухорий ривояти).

Шаъбон ойининг ўн тўртинчидан ўн бешинчига ўтар кечаси “Бароат” кечаси деб номланади. Ушбу тунда кўплаб осий бандаларнинг тавбалари қабул бўлиб, гуноҳлари кечирилиши, ризқлар тақсимланиши, беморлар шифо топиши ва ундан бошқа фазилатларга эга экани борасида турли ривоятлар бор. Ушбу ривоятлар якка ҳолда заиф ҳадислар ҳисоблансада ҳамма санадларини жамлаб, умумий ҳолда хулоса қилинса, шариатимизга кўра ушбу кеча фазилатли ва баракотли кеча ҳисобланиши маълум бўлади. Шунинг учун ҳам Абул Ало Муҳаммад ибн Абдурроҳман Муборакфурий “Шаъбон ойи 15-тунининг фазилат борасида бир қанча ҳадислар бор бўлиб, уларнинг мажмуаси унинг шариатда ишончли асоси бор эканига далолат қилади”, деган (Туҳфатул аҳвазий. 3-жуз, 365-бет).

Машҳур мужтаҳид олим Имом Шофиий раҳматуллоҳи алайҳ шундай деганлар:

بَلَغَنَا أَنَّهُ كَانَ يُقَالُ: ” إِنَّ الدُّعَاءَ يُسْتَجَابُ فِي خَمْسِ لَيَالٍ: فِي لَيْلَةِ الْجُمُعَةِ وَلَيْلَةِ الأَضْحَى وَلَيْلَةِ الفِطْرِ وَأَوَّلِ لَيْلَةٍ مِنْ رَجَبٍ وَلَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ”

яъни: “Бизга етган хабарларда айтилишича беш кечада дуо ижобат бўлади: жума кечаси, қурбон ҳайит кечаси, Рамазон ҳайити кечаси, Ражабнинг биринчи кечаси ва Шаъбон ойининг ярмидаги кечаси” (манба: Ал-Умм. 1-жуз, 264-бет).

Қуйида бу борада келган баъзи ҳадиси шарифларни келтириб ўтамиз:

عن أم المؤمنين عائشة رضي الله عنها قالت: فَقَدْتُ النَّبِيَّ صلى الله عليه وآله وسلم ذَاتَ لَيْلَةٍ، فَخَرَجْتُ أَطْلُبُهُ فَإِذَا هُوَ بِالْبَقِيعِ رَافِعٌ رَأْسَهُ إِلَى السَّمَاءِ، فَقَالَ: «يَا عَائِشَةُ، أَكُنْتِ تَخَافِينَ أَنْ يَحِيفَ اللهُ عَلَيْكِ وَرَسُولُهُ!»، فقُلْتُ: وَمَا بِي ذَلِكَ، وَلَكِنِّي ظَنَنْتُ أَنَّكَ أَتَيْتَ بَعْضَ نِسَائِكَ، فَقَالَ: «إِنَّ اللهَ تَعَالَى يَنْزِلُ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا فَيَغْفِرُ لأَكْثَرَ مِنْ عَدَدِ شَعَرِ غَنَمِ كَلْبٍ -وهو اسم قبيلة-» (رواه الترمذي وابن ماجه وأحمد).

Оиша онамиз розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламни кечалардан бирида йўқотиб қўйдим. Сўнг у кишини излаб чиқдим. Қарасам, У зот Бақийъда осмонга қараб турган эканлар: “Эй, Оиша, Аллоҳ ва Унинг Расули сендан четлашидан қўрқдингми?”, дедилар. “Сиз баъзи аёлларингиз ёнига боргансиз, деб гумон қилувдим”, дедим. “Албатта, Аллоҳ Шаъбоннинг ярмидаги кечада дунё осмонига тушади ва Калб (қабиласи)нинг қўйлари жуни ададидан кўпроқ кишини мағфират қилади”, дедилар (Имом Термизий, Имом Ибн Можа ва Имом Аҳмад ривоят қилган).

عن معاذ بن جبل رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : ” يطلع الله إلى جميع خلقه ليلة النصف من شعبان فيغفر لجميع خلقه إلا لمشرك أو مشاحن “(رواه ابن حبان في صحيحه والطبراني والبيهقي)

Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ Шаъбон ярмидаги кечада қараб кўриб жамики махлуқотларини мағфират қилур. Магар мушрик ва хусуматчи бундан мустаснодир”, дедилар (Имом Ибн Ҳиббон “саҳиҳи”да, шунингдек, Имом Табароний ва Имом Байҳақийлар ривоят қилишган).
Шунинг учун фуқаҳоларимиз ҳам бароат кечасини ибодат билан бедор ўтказишни мустаҳаб амаллардан санаганлар. Бу ҳақда ибн Нужайм Мисрий (ваф. 970/1563) раҳматуллоҳи алайҳ шундай деганлар:
“Рамозон ойининг охирги ўн кунлигини, икки ийдни, Зул ҳижжанинг аввалги ўн кунлигини ва Шаъбон ойининг ўн бешинчи кечаларини бедор ўтказиш ҳадисларда ворид бўлганидек мустаҳаб амаллардандир. “Ат-Тарғиб ват тарҳиб”да бу ҳақда батафсил тарзда зикр қилинган. Кечаларни бедор ўтказиш дегандан мурод уни ибодат ила ўтказиш тушунилади” (Манба: “Ал-Баҳрур-роиқ шарҳи канзид-дақоиқ”).

Шуни ҳам алоҳида таъкидлаб ўтиш лозимки, баъзилар томонидан бароат кечасида юз ракатли намоз ўқишлиши, унда “Ихлос” сурасини муайян ададда ўқилиши кераклиги ҳақидаги гап-сўзлар асоссиз эканини уламоларимиз таъкидлашган. Жумладан, Мулла Али Қори раҳимаҳуллоҳ бу мавзуга тўхталиб шундай деганлар:

“واعلم إن المذكورة في اللآلىء أن مائة ركعة في نصف شعبان بالاخلاص عشر مرات في كل ركعة مع طول فضله للديلمي وغيره موضوع”

“Билгинки, Шаъбон ойининг ярмида юз ракатли намозни ҳар бир ракатида “Ихлос” сурасини ўн мартадан ўқиб, адо этилиши, унинг фазилати кўп экани борасида Дайламий ва ундан бошқаларнинг ривояти мавзу – тўқима ҳадислар экани “Ал-Лаоли”да айтиб ўтилгандир” (Манба: “Мирқотул мафотиҳ”).

Аллома Абдулҳай Лакнавий раҳматуллоҳи алайҳ Бароат кечаси ва ундаги қилинадиган ибодатлар ҳақида шундай деганлар:

فيعلم بمجموع الأحاديث القولية والفعلية استحباب إكثار العبادة فيها فالرجل مخير بين الصلاة وبين غيرها من العبادات فإن اختار الصلاة فكمية أعداد الركعات وكيفيتها مفوضة إليه ما لم يأت بما منعه الشارع صراحة أو إشارة

“Қовлий, феълий ҳадисларнинг мажмуаси орқали бароат кечасида ибодатни кўпайтириш мустаҳаб эканлиги маълум бўлади. Киши намоз ўқиши ва бошқа ибодатлар қилишда ихтиёрлидир. Намоз ўқишни истаса, шариатда манъ қилган нарсаларни очиқча ҳам, яширин ҳам қилмаслик шарти билан ракатларнинг ададини ва миқдори, кайфиятини намоз ўқувчининг ўзига топширилади”(Манба: “Ал-Аасаарул марфуа фил ахбарил мавзуа”).

Демак, бундан маълум бўладики, Бароат кечаси учун бирор хос ибодат тайин қилинмаган. Кимнинг кучи ва имкони қайси ибодатни адо этишга етса ўшани амалга ошираверади. Айниқса, истиғфор, тасбиҳ, таҳлил айтиб зикр қилиш, дуруду саловотлар айтиш, Қуръон карим тиловати ёки уни эшитиш, ҳадис китоблар мутолаа қилиш мақсадга мувофиқ. Шу билан бир қаторда умумий нафл намозларни ўқиш, Аллоҳ таолога дуолар қилиб, ҳожатларини сўраши улкан ажрларга сазовор қилади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Бугунги кунда масжидларимизда намозхонлар ҳар хил шаклда намоз ўқишмоқда. Ҳар ким ўз ихтиёри билан хоҳлаган мазҳабига эргашиши мумкинми?

Мутааххир (кейинги) уламолар мусулмонларни муайян бир мазҳабга эргашишлари вожиб, деганлар. Чунки ҳар бир мусулмон ўзи тўғридан-тўғри Қуръон ва ҳадисдан ҳукмларни олиш имкониятига эга эмас. Ва яна ҳар ким ўзи билганича амал қиладиган бўлса, омма ўртасида турли ихтилоф ва низоларнинг келиб чиқишига сабаб бўлади.

Аллома Зафар Аҳмад Усмоний раҳматуллоҳи алайҳ “Эълоус-сунан” китобларида шундай деганлар: “Тўрт мазҳаб имомлари ҳақиқатан тўғри йўл ва ҳидоятдадир. Бир юртда улардан қайси бирининг мазҳаби тарқалган бўлса, унинг уламолари ва китоблари кўп бўлса, ижтиҳод даражасига етмаган киши (оят ва ҳадислардан ўзи мустақил ҳукм чиқаришга қодир бўлмаган киши) учун ўша мазҳабга эргашмоқ вожиб бўлади. Ўз юртида кенг тарқалмаган ва уламолари кўп бўлмаган мазҳабга эргашиш жоиз эмас. Чунки бундай ҳолатда мазкур мазҳабнинг барча ҳукмларини ўрганиш имкони бўлмайди. Буни яхши билинг. Иншааллоҳ, ҳақиқат бундан бошқада эмас.

Агар бир юртда барча мазҳаблар тарқалиб, машҳур бўлган бўлса, ҳамда у мазҳабларнинг уламолари ҳам етарли бўлса, ижтиҳод даражасига етмаган киши учун истаган мазҳабига эргашиш жоиз бўлади”.

Машҳур аллома Абдулҳай Лакнавий ҳазратлари ўзларининг “Мажмуатул фатаво” китобларида Шоҳ Валиюллоҳ Деҳлавийнинг қуйидаги сўзларини келтирганлар: “Ҳиндистон ва Мовароуннаҳр юртларида шофеъийларни ҳам, ҳанбалийларни ҳам, моликийларни ҳам мазҳаби йўқ, ушбу мазҳаб китоблари ҳам топилмайди. Шунинг учун ушбу шаҳарларда яшовчи ижтиҳод даражасига етмаган кимсаларга Абу Ҳанифа мазҳабига эргашиши вожиб бўлади. Маккаи мукаррама ва Мадинаи мунавварада яшагувчи кимсаларга ундай эмас. Чунки у ерда жами мазҳабларни топиш имконияти бор”.

Демак, бизнинг юртимизда фақатгина Имоми Аъзам Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайнинг мазҳабига амал қилиш, турли ихтилофлар келиб чиқишига сабабчи бўлмаслик лозим экани маълум бўлмоқда. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Мен дорихонада ишлайман. Дори олиш учун келадиган кўпчилик мижозлар “Мана бу дори яхши тузатадими” “яхши тузатадиган доридан беринг” деган гапларни ишлатишади. Манимча бу ширк бўлмоқда (Аллоҳ асрасин). Шу каби ҳолатларда қандай йўл тутайлик?

“Бу дори мени тузатади” дейиш ширк ҳисобланмайди. Балки бунда ўша дори касалликни тузатишда восита бўлиши назарда тутилади. Аслида, касалликларни ёлғиз Аллоҳ таоло тузатишини ҳамма билади. Бу каби ҳолат Қуръони каримда ҳам келган. Масалан, Аллоҳ таолонинг Ўзи ўлим фариштасига ўлдириш феълини нисбат бериб:

قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ

“Айтинг: «Сизларга вакил қилинган ўлим фариштаси жонларингизни олур, сўнгра Раббингиз ҳузурига қайтарилурсиз”, деган (Сажда сураси, 11-оят).

Ваҳоланки, аслида ўлдириш ҳам, тирилтириш ҳам ёлиз Аллоҳ таолонинг феъли ҳисобланади. Ўлим фариштаси эса ҳудди дардни тузалишида дори восита бўлгани каби бир воситачи холос. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Hidoyat.uz

“Шамсуддинхон Бобохонов” нашриёт-матбаа ижодий уйи

Bo'lim: Инфографика

Қарғишдан қўрқинг!

Жаннатми ёки дўзах?

Асорат

АЛЛОҲНИНГ МУҲАРРАМ ОЙИДАГИ НАФЛ РЎЗАЛАР ҲАФТАСИГА МАРҲАБО!

Аёлингиз – кўзгунгиз

Саломда 70та ҳасанот ва савоб бор

Коронавирус. Ўзбекистонда ажратилган пуллар қаерга ишлатилди? (инфографика)

Ё Раббим! десанг бас

Нега ҳамма ниқоб тақиши керак?

Ўзбек қизларининг оилавий ҳаёт ҳақидаги тасаввурлари қандай? (инфографика)

Дунёга кўнгил қўйманг!

Тўсатдан келадиган ўлим

Коронавирус: Ўзбекистон, яқин хориж ва жаҳондаги вазият, 9 июнь (инфографика)

Масжидларда карантин давридаги тартиб-Қоидалар (ИНФОГРАФИКА)

Нега «зарарли иш»дагиларга сут беришган?