Медия - Hidoyat.uz

Аудио

16-мўъжиза. Дарахт Набий (с.а.в)нинг олдиларига юриб келди ва у зотнинг пайғамбарликларига гувоҳлик берди

Чоп этилди Aprel 14, 2021 16-мўъжиза. Дарахт Набий (с.а.в)нинг олдиларига юриб келди ва у зотнинг пайғамбарликларига гувоҳлик бердиda fikr bildirishni o'chirish

...

Батафсил

Аудио

15-мўъжиза. Дарахт шохи Набий (с.а.в)нинг олдиларига келди ва сўнг яна қайтиб кетди

Чоп этилди Aprel 14, 2021 15-мўъжиза. Дарахт шохи Набий (с.а.в)нинг олдиларига келди ва сўнг яна қайтиб кетдиda fikr bildirishni o'chirish

...

Батафсил

Видео

Қадр кечасининг фазилати

Чоп этилди Mart 24, 2021 Қадр кечасининг фазилатиda fikr bildirishni o'chirish

https://www.youtube.com/watch?v=PUbEANjvl8w Нуриддин домла Холиқназаров, Тошкент шаҳар бош имом-хатиби

Батафсил

Аудио

14-мўъжиза. Хурмонинг шохи дарахтдан пастга тушиб Набий (с.а.в)нинг олдиларига келди

Чоп этилди Mart 22, 2021 14-мўъжиза. Хурмонинг шохи дарахтдан пастга тушиб Набий (с.а.в)нинг олдиларига келдиda fikr bildirishni o'chirish

14-мўъжиза. Хурмонинг шохи дарахтдан пастга тушиб Набий (с.а.в)нинг олдиларига келди ...

Батафсил

Аудио

Расулуллоҳ (с.а.в) мўъжизалари – 13-мўъжиза. Икки дарахтнинг бирлашиб, сўнг ажралиб кетиши

Чоп этилди Mart 22, 2021 Расулуллоҳ (с.а.в) мўъжизалари – 13-мўъжиза. Икки дарахтнинг бирлашиб, сўнг ажралиб кетишиda fikr bildirishni o'chirish

13-мўъжиза. Икки дарахтнинг бирлашиб, сўнг ажралиб кетиши ...

Батафсил

Аудио

Нуриддин домла – Ота нидоси

Чоп этилди Mart 22, 2021 Нуриддин домла – Ота нидосиda fikr bildirishni o'chirish

...

Батафсил

Аудио

Муҳаммад Лоиқ қори: Таровеҳ намози тасбеҳи

Чоп этилди Mart 5, 2021 Муҳаммад Лоиқ қори: Таровеҳ намози тасбеҳиda fikr bildirishni o'chirish

...

Батафсил

Видео

Исҳоқжон домла Бегматов – Ҳар ким ҳам Қуръон ва ҳадисдан ҳукм олишга ҳақли эмас!

Чоп этилди Fevral 19, 2021 Исҳоқжон домла Бегматов – Ҳар ким ҳам Қуръон ва ҳадисдан ҳукм олишга ҳақли эмас!da fikr bildirishni o'chirish

https://www.youtube.com/watch?v=N2aaWxqQ7gg

Батафсил

Аудио

Расулуллоҳ (с.а.в) мўъжизалари. 12-мўъжиза.

Чоп этилди Fevral 19, 2021 Расулуллоҳ (с.а.в) мўъжизалари. 12-мўъжиза.da fikr bildirishni o'chirish

12-мўъжиза. Дарахт у зотнинг олдиларига келиб сўнг яна қайтиб кетди ...

Батафсил

Аудио

Расулуллоҳ (с.а.в) мўъжизалари. 11-мўъжиза.

Чоп этилди Fevral 19, 2021 Расулуллоҳ (с.а.в) мўъжизалари. 11-мўъжиза.da fikr bildirishni o'chirish

11-мўъжиза. Уларнинг олдиларидан ўтаётиб, бошларига тупроқ сочиб кетдилар, улар эса у зотни кўришмади ...

Батафсил

Видео

Ҳазрат Алишер Навоий таваллудининг 580 йиллиги

Чоп этилди Fevral 9, 2021 Ҳазрат Алишер Навоий таваллудининг 580 йиллигиda fikr bildirishni o'chirish

https://youtu.be/aqnAJxQhUx0 Ҳазрат Алишер Навоий таваллудининг 580 йиллиги муносабати билан "Шамсуддинхон Бобохонов" нашриёт-матбаа ижодий уйи ходималари челленжи

Батафсил

Видео

Ўзбекистон – Ислом цивилизацияси маркази

Чоп этилди Fevral 8, 2021 Ўзбекистон – Ислом цивилизацияси марказиda fikr bildirishni o'chirish

https://youtu.be/b1_b_ZcEyis

Батафсил

Аудио

“РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ МЎЖИЗАЛАРИ” 10-мўъжиза

Чоп этилди Yanvar 28, 2021 “РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ МЎЖИЗАЛАРИ” 10-мўъжизаda fikr bildirishni o'chirish

10-мўъжиза Қўли шол бўлди ...

Батафсил

Аудио

“РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ МЎЖИЗАЛАРИ” 9- муъжиза

Чоп этилди Yanvar 28, 2021 “РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ МЎЖИЗАЛАРИ” 9- муъжизаda fikr bildirishni o'chirish

Унинг олдида ўтирардилар, у эса кўрмасди ...

Батафсил

Аудио

«РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ МЎЖИЗАЛАРИ

Чоп этилди Yanvar 28, 2021 «РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ МЎЖИЗАЛАРИda fikr bildirishni o'chirish

Ойнинг ёрилиши

Батафсил

Салавот ғам-ташвишни кетказади
Ҳазрати Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам салавот айтишнинг фазилати ҳақида …
22.04.2021
Ризқлари Аллоҳнинг зиммасида
Хуфтон намозини ўқиб, аёлининг олдига кирди. Фарзандлари ухлаб қолган эди. …
21.04.2021
Мажруҳ қизга уйланган олим
Ислом никоҳни ёмон кўрмайди. Оила қуриш Исломда жуда савобли иш. …
21.04.2021
Масжидга саёҳат таассуротлари
Германияда болаларнинг дунё қарашини кенгайтириш мақсадида масжидга экскурсияга олиб боришди …
20.04.2021
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг рамазон ойи ҳақидаги хутбалари
Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “Рамазон ойики, унда одамларга ҳидоят ҳамда ҳидояту …
20.04.2021
Рўзадорларга биолог маслаҳати
Сўнгги кунларда саҳарликка кўп овқат ейиш шарт эмас, сув, бир …
19.04.2021

ПАЙҒАМБАРЛАР ҲАҚИДА ҚАНДАЙ ЭЪТИҚОД ҚИЛАМИЗ

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Расул ва набийлар ҳақида эътиқод қилишимиз вожиб бўлган нарсалар учтадир:
1. Сидқ
2. Таблиғ
3. Омонат
Уламолардан баъзилари юқоридагиларга “фатонат”ни ҳам қўшганлар.
Сидқ – хабарнинг воқеъликка тўғри келиши. Пайғамбарлар бизга Аллоҳ таолодан келтирган ҳар бир хабарда ростгўй эканликларига имон келтиришимиз вожибдир.
Таблиғ – Аллоҳнинг шариатини одамларга етказиш. Набий ва расуллар Аллоҳ уларга топширган вазифани бекаму-кўст бажарганлари, шариатдан бирор нарсани яширмаганларига имон келтирамиз. Бу ҳақида Аллоҳ таоло шундай дейди:

يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ…

яъни: “Эй, Расул! Раббингиздан Сизга нозил қилинган нарса (оятлар)ни (одамларга) етказинг! Агар (буни) қилмасангиз, Унинг рисоласи (топшириғи)ни етказмаган бўлурсиз…” (Моида сураси 67-оят).

Расул ўз асрида ва кейинги асрларда (унинг издошлари) барча инсонларга динни етказади, бу токи бошқа расул янги шариат олиб келгунича давом этади. Набийнинг динга даъвати фақат ўз қавмига бўлади, холос.

Омонат – ман қилинган амаллардан зоҳирни ҳам, ботинни ҳам сақлашдир. Набий ва расуллар пайғамбарликдан аввал ҳам, пайғамбарлик даврида ҳам катта ва кичик гуноҳлардан покдирлар. Буни бошқача қилиб “исмат” ҳам дейилади.

Фатонат – доимий ҳушёрлик, зийраклик ва ҳужжат, далилларни келтириш. Бу эси пастликнинг зиддидир. Яъни, пайғамбарлар Аллоҳнинг шариатини етказишда вазифаларига ўта ҳушёрлик ва зийраклик билан ёндашганлар. Уларда ғафлатда қолиш ва тушунмай қолиш каби нуқсон сифатлар бўлмаганига имон келтирамиз. Аллоҳ таоло марҳамат қилади:

وَتِلْكَ حُجَّتُنَا آَتَيْنَاهَا إِبْرَاهِيمَ عَلَى قَوْمِهِ…

яъни: “Иброҳимга қавми устидан берган ҳужжатимиз ана шудир…” (Анъом сураси 83-оят).

Бошқа ояти каримада эса шундай дейилади:

ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ…

яъни: “(Эй, Муҳаммад!) Раббингизнинг йўли (дини)га ҳикмат ва чиройли насиҳат билан даъват этинг! Улар билан энг гўзал услубда мунозара қилинг!…” (Наҳл сураси 125-оят).
Аллоҳ таоло тавфиқ берсин.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

РЎЗАДОР ҲОЛДА ЗОНТ ЮТИШ

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Ошқозон текширув мосламаси (зонт) деганда – оғиз орқали ютилиб, бир учи ташқарида қолиб, иккинчи учи ошқозонга етиб борадиган тиббий қурилма тушунилади. Ушбу мосламадан асосан ошқозонни тасвирга олиш ва ундаги касалликка ташхис қўйиш учун фойдалиналади. Ташхис амалиёти тугаганидан сўнг мазкур мослама оғиз орқали қайта чиқариб олинади.

Бемор рўзадор ҳолида ошқозон текширув мосламаси (зонт)ни қуруқ ҳолида ютса, унга ёғ ёки бирор дори воситаси суртилмаган бўлса – бу унинг рўзасини бузмайди. Чунки ҳанафий мазҳабининг умумий қоидасига кўра қорин қисми(жавф)га кирган нарса у ерда ўрнашиб қолсагина рўзани бузади. Бу ҳақида Имом Косоний шундай дейдилар:

أَنَّ اسْتِقْرَارَ الدَّاخِلِ فِي الْجَوْفِ شَرْطُ فَسَادِ الصَّوْمِ

яъни: “Ичкарига кирган нарсанинг ўша ерда ўрнашиб қолиши рўза бузилишининг шартидир”. (Манба: “Бадойиъус Санойиъ”).
Фиқҳий манбаларимизда ушбу қоидага қуйидаги ҳолатни мисол қилиб келтирилган:

لَوْ شَدَّ الطَّعَامَ بِخَيْطٍ وَأَرْسَلَهُ فِي حَلْقِهِ وَطَرَفُ الْخَيْطِ فِي يَدِهِ لَا يُفْسِدُ الصَّوْمَ إلَّا إذَا انْفَصَلَ

яъни: “Агар бирор таомга ип боғлаб ҳалқумидан ўтказса (яъни ютса), ипнинг бошқа тарафи қўлида қолса, рўза очилмайди. Ип узилиб кетса рўза очилади” (манба: “Баҳрур-роиқ”).

Демак, ошқозон текширув мосламасининг бир учи ташқарида қолиб, тўлиқ ичкарига кирмагани ҳамда ошқозонда ўрнашмагани сабабли рўзани очмайди.

Шу ўринда таъкидлаб ўтиш лозимки, юқорида айтиб ўтилганидек зонт ютиш жараёнида унга ёғ ёки дори суртилмаган, қуруқ ҳолатда бўлиши лозим. Акс ҳолда рўза очилади. Воқеликда эса ёғ суртилмаган ҳолда зонт ютиш бемор учун катта машаққат туғдиради. Баъзан мослама учидаги тасвирга олиш қурилмасини ошқозонга сув юбориш орқали тозалаб туриш зарурати пайдо бўлади. Сувнинг ичкарига кириши билан шубҳасиз рўза бузилади.

Зонт орқали ошқозонни текшириш асносида юқоридаги каби ноқулайликлар келиб чиқадиган бўлса, бемор шариатнинг умумий рухсатидан фойдаланиб, ўша кунги рўзани Рамазондан кейин бир кун тутиб бериши мумкин. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

АЁЛ КИШИНИ ҚАБРГА КИМ ҚЎЯДИ?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Ҳанафий мазҳабимизнинг мўътабар манбаларидан бири “Фатавои ҳиндийя” китобида аёл кишини қабрга қўйиш ҳақида шундай дейилган:

وَذُو الرَّحِمِ الْمَحْرَمِ أَوْلَى بِإِدْخَالِ الْمَرْأَةِ الْقَبْرَ وَكَذَا الرَّحِمِ غَيْرِ الْمَحْرَمِ أَوْلَى مِنْ الْأَجْنَبِيِّ، فَإِنْ لَمْ يَكُنْ فَلَا بَأْسَ لِلْأَجَانِبِ وَضْعُهَا، وَلَا يُحْتَاجُ إلَى النِّسَاءِ لِلْوَضْعِ

яъни: “Аёл кишини қабрга маҳрам бўлган қариндоши қўйиши афзалдир. Шунингдек, маҳрам бўлмаган қариндош бегонадан кўра афзалдир. Агар қариндошлари бўлмаса, бегоналар қўйиши мумкин. Қабрга қўйиш учун (эркалар бўлганда) аёлларга эҳтиёж йўқ”.
Ушбу масалалар “Баҳрур роиқ” ва “Бадоиус саноиъ” каби мўътабар фиқҳий манбаъларимизда ҳам зикр қилинган.
Аёл кишининг маҳрам қариндошлари қуйидагилар: ўғли ва ўғил набиралари, отаси ва боболари, ака-укаси ва уларнинг ўғиллари ҳамда опа-сингилларининг ўғиллари, амакиси ва тоғалари. Демак, аёл кишининг мазкур қариндошлари бўлмаса, маҳрам бўлмаган эркак қариндошлари яъни, амакиси ва тоғаларининг ўғиллари ҳамда амма ва холаларининг ўғиллари қабрга қўяди. Агар мабодо маҳрам бўлмаган қариндошлар ҳам бўлмаса, шундагина аёл кишини эри ёки бегона кишилар қабрга қўйиши мумкин. Уламоларимиз бегонадан кўра эри қабрга қўйгани маъқулдир, деганлар.
Аёл кишининг маҳрам ва маҳрам бўлмаган эркак қариндошлари ёки эри дафн жараёнида ҳозир бўла туриб, уни қабрга гўрковлар қўйиши мумкин эмас. Чунки бунда шариатимиз қонун-қоидасига амал қилинмаган бўлади ва бунинг гуноҳи аёл кишининг эркак қариндошлари зиммасига тушади.
Шундай экан, аёл кишини қабрга қўйишда шариатимиз кўрсатмаларига амал қилишимиз лозим. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

ТАКБИРИ ТАҲРИМАДА ҚЎЛЛАР ЕЛКА БАРОБАРИГАЧА КЎТАРИЛИШИГА ҲАНАФИЙЛАРНИНГ ЖАВОБИ

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Намозга киришда қўлларни қулоқ баробаригача кўтариш суннатлиги ҳақида батафсил маълумот берган эдик: https://t.me/diniysavollar/350

Энди Сизнинг саволингизга келсак, ҳақиқатда Пайғамбар алайҳиссалом намозга киришда муборак қўлларини елкалари баробаригача кўтарганларига далолат қиладиган ҳадислар ривоят қилинган. Барча ҳадисларни мукаммал ўрганган уламоларимиз бу масалада қуйидагича хулоса қилганлар: Совуқда Пайғамбаримиз саллаллаҳу алайҳи васалламнинг қўллари кийимлари ичида бўлгани ва у қалин кийимнинг енги бўлмагани сабабли намозга киришда қўлларини елка баробаригача кўтарганлар. Табиийки, бундай ҳолатда қўл елкадан тепага кўтарилмайди. Совуқ бўлмаган пайтларда Пайғамбар алайҳиссаломнинг қўллари кийимларининг ичида бўлмагани учун намозга киришда қўлларини қулоқлари баробаригача кўтарганлар. Бунга машҳур саҳобий Воил ибн Ҳужрнинг қуйидаги ривоятлари далолат қилади:

عَنْ وَائِلِ بْنِ حُجْرٍ قَالَ: أَتَيْت النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَرَأَيْته يَرْفَعُ يَدَيْهِ حِذَاءَ أُذُنَيْهِ إذَا كَبَّرَ… قَالَ: ثُمَّ أَتَيْته مِنْ الْعَامِ الْمُقْبِلِ، وَعَلَيْهِمْ الْأَكْسِيَةُ وَالْبَرَانِسُ فَكَانُوا يَرْفَعُونَ أَيْدِيَهُمْ فِيهَا، وَأَشَارَ شَرِيكٌ إلَى صَدْرِهِ. (رَوَاهُ الإمَامُ الطحاوي)

яъни: “Воил ибн Ҳужр разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам (ҳузурларига) борганимда У Зотни икки қўлларини қулоқлари баробарига кўтарган ҳолда такбир айтганларини кўрдим. Кейинги йил борганимда эса улар (Пайғамбаримиз ва саҳобалар)нинг устиларида (қалин) кийимлари бор эди. (Улар намозга киришда) қўлларини кўкрак баробаригача кўтардилар” (Имом Таҳовий ривояти).

Машҳур муҳаддис Имом Абу Жаъфар Таҳовий раҳматуллоҳи алайҳ мазкур ҳадисдан қуйидаги хулосани чиқарганлар:

فَأَخْبَرَ وَائِلُ بْنُ حُجْرٍ فِي حَدِيثِهِ هَذَا أَنَّ رَفْعَهُمْ إلَى مَنَاكِبِهِمْ، إنَّمَا كَانَ لِأَنَّ أَيْدِيَهُمْ كَانَتْ حِينَئِذٍ فِي ثِيَابِهِمْ، وَأَخْبَرَ أَنَّهُمْ كَانُوا يَرْفَعُونَ إذَا كَانَتْ أَيْدِيهِمْ لَيْسَتْ فِي ثِيَابِهِمْ، إلَى حَذْوِ آذَانِهِمْ .فَأَعْمَلْنَا رِوَايَتَهُ كُلَّهَا فَجَعَلْنَا الرَّفْعَ إذَا كَانَتْ الْيَدَانِ فِي الثِّيَابِ لِعِلَّةِ الْبَرْدِ إلَى مُنْتَهَى مَا يُسْتَطَاعُ الرَّفْعُ إلَيْهِ، وَهُوَ الْمَنْكِبَانِ .وَإِذَا كَانَتَا بَادِيَتَيْنِ، رَفَعَهُمَا إلَى الْأُذُنَيْنِ كَمَا فَعَلَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ .

яъни: “Демак, Воил ибн Ҳужр разияллоҳу анҳунинг (Пайғамбаримиз ва саҳобалар намозга киришда) қўлларини елкаларигача кўтарар эдилар деган ҳадислари қўллари кийимлари ичида бўлган пайтга тегишлидир. Аммо (Пайғамбаримиз ва саҳобалар намозга киришда) қўлларини қулоқларигача кўтардилар, деган ҳадислари қўллари кийимлари ичида бўлмаган пайтга тегишлидир.

Шундай экан, биз ҳанафийлар такбири таҳримада қўл кўтариш ҳақидаги Воил ибн Ҳужр разияллоҳу анҳу ривоят қилган ҳадисларини барчасига амал қиламиз: Совуқ сабабли қўллар кийим ичида бўлган пайтда қўлни кўтариш мумкин бўладиган жойгача кўтарамиз. У ҳам бўлса елка баробаридир. Агар қўллар кийим ичида бўлмаса Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламга ўхшаб қўлларимизни қулоққача кўтарамиз” (“Шарҳ маонил-осор” китоби).

Маълумки, ҳозирги кунда қўллар кийим ичида бўлмайди сабаби, барча кийимларнинг енги бор. Демак, ҳозирги пайтда намозга киришгувчи киши қўлларини қулоғи баробаригача кўтаради. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Баъзан Телеграмм ёки смс орқали асоссиз хабарларга, тўқима маълумотларга кўп дуч келамиз. Қизиғи шундаки, бундай хабарлар савоб умидида тарқатилади. Баъзан эса биз ишонган кишилардан келади. Бу маълумотларни тарқатиш қанчалик тўғри?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Ислом дини ростгўйликни тарғиб қилувчи, ёлғончилик ва алдамчиликдан қайтарувчи диндир. Ростгўйлик борасида Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан кўплаб ҳадислар ривоят қилинган.

عن ابن مسعود رضي الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: عَلَيْكُمْ بِالصِّدْقِ فَإِنَّ الصِّدْقَ يَهْدِي إِلَى الْبِرِّ وَإِنَّ الْبِرَّ يَهْدِي إِلَى الْجَنَّةِ، وَمَا يَزَالُ الرَّجُلُ يَصْدُقُ وَيَتَحَرَّى الصِّدْقَ حَتَّى يُكْتَبَ عِنْدَ اللَّهِ صِدِّيقًا ، وَإِيَّاكُمْ وَالْكَذِبَ فَإِنَّ الْكَذِبَ يَهْدِي إِلَى الْفُجُورِ وَإِنَّ الْفُجُورَ يَهْدِي إِلَى النَّارِ، وَمَا يَزَالُ الرَّجُلُ يَكْذِبُ وَيَتَحَرَّى الْكَذِبَ حَتَّى يُكْتَبَ عِنْدَ اللَّهِ كَذَّابًا
(رَوَاهُ الامَامُ البُخَارِيُّ وَالامَامُ مُسْلِمٌ) .

яъни: Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Доимо рост гапиринг. Зеро, ростгўйлик яхшиликка олиб боради. Яхшилик эса жаннатга етаклайди. Киши рост гапиришда бардавом бўлаверса, Аллоҳнинг ҳузурида у “сиддиқ” (фақат рост сўзловчи) деб ёзилади. Ёлғончиликдан сақланинг. Чунки ёлғон бузуқликка етаклайди. Бузуқлик дўзахга олиб боради. Киши давомли ёлғон гапираверса, Аллоҳнинг ҳузурида у “каззоб” (ёлғончи) деб ёзиб қўйилади”, дедилар” (Имом Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти).

Ростгўй инсон жаннатга кириши ва у Аллоҳ таоло ҳузурида “сиддиқ” деган мақом билан сифатланишини эшитган ҳар бир мусулмон, шубҳасиз, ростгўй бўлишга интилади. Ҳамма ростгўй бўлса, жамият ҳаёти ижобий томонга ўзгаради. Уламоларимиз: “Ростгўйлик дилингдаги ҳақиқатни тилингга чиқаришингдир”, дейишган. Демак, ибодатда, инсонлар билан муомалада, олди-сотди, никоҳ ва бошқа масалаларда кишининг дили билан тили бир бўлиши лозим.

Мазкур ҳадиси шарифда ростгўйлик ва унинг мукофоти баён этилгач, унинг акси бўлган ёлғончиликдан қайтарилади ва унинг оқибати ҳақида хабар берилмоқда: “…Ёлғончиликдан сақланинг. Чунки ёлғон бузуқликка етаклайди. Бузуқлик дўзахга олиб боради. Киши давомли ёлғон гапираверса, Аллоҳнинг ҳузурида у “каззоб” (ёлғончи) деб ёзиб қўйилади”.
Ҳозирги глобаллашув даврида энг асосий муаммога айланган иллатлардан бири ёлғон ахборотдир. Айниқса, ижтимоий тармоқларда турли асоссиз маълумотларни тарқатиш, турли бўҳтонлар ва уйдирмаларни асоссиз равишда урчитиш ҳолатлари учрамоқда. Айрим соддадил мусулмонлар мана шундай уйдирмаларга ишониб, ёлғон ва бўҳтонга шерик бўлиб қолмоқдалар. Энг ачинарлиси бунинг оқибатида инсонларнинг обрў ва шаънлари топталмоқда, мусулмон инсон номига номаъқул гаплар айтилмоқда, таъна тошлари отилмоқда, шариатимизда қайтарилган улкан бузуқликларга йўл очилмоқда. Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай дейди:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ

“Эй, мўминлар! Агар сизларга бирор фосиқ кимса хабар келтирса, сизлар (ҳақиқий аҳволни) билмаган ҳолингизда бирор қавмга азият етказиб қўйиб, (кейин) қилган ишларингизга пушаймон бўлмаслигингиз учун (у хабарни) аниқлаб (текшириб) кўрингиз!” (Ҳужурот сураси, 6-оят).

Одамлардан эшитган нарсасини суриштирмай гапиравериш гуноҳ эканига қуйидаги ҳадис ҳам яққол далил ҳисобланади:

عن أبي هريرة رضي الله عنه أن النبي صلى الله عليه وسلم قال: كَفَى بِالْمَرْءِ إِثْمًا أَنْ يُحَدِّثَ بِكُلِّ مَا سَمِعَ (رَوَاهُ الامَامُ مُسْلِمٌ وَالامَامُ أَبُو دَاوُدَ).

яъни: Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Кишига гуноҳ бўлиши учун эшитган нарсасини гапиришининг ўзи кифоядир”, дедилар” (Имом Абу Довуд ва Имом Муслим ривоят қилган).

Бошқа бир ривоятда эса ёлғончиликнинг нақадар жирканч амал эканини очиқ баён этилган:

عَنْ ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “إِذَا كَذَبَ العَبْدُ تَبَاعَدَ عَنْهُ الْمَلَكُ مِيْلاً مِنْ نَتْنِ مَا جَاءَ بِهِ” (رَوَاهُ الامَامُ مُسْلِمٌ).

яъни: Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Агар банда ёлғон гапирса, ёлғони сассиғидан фаришта ундан бир мил нарига узоқлашади”, дедилар” (Имом Муслим ривояти).

Қайс ибн Абу Ҳозимдан ривоят қилинади: Абу Бакр розияллоҳу анҳунинг: “Ёлғондан эҳтиёт бўлинглар, ёлғон албатта имондан четлатувчидир” – деганини эшитдим.
Хулоса қилиб айтганда ёлғон сўзлаш ёки ёлғон гувоҳлик бериш динимизда қатъий қоралаган ва энг ёмон иллатлардан ҳисобланади. Шунинг учун ҳам Аллома ибн Ибн Ҳажар Асқалоний ва Имом Заҳабий каби уламолар “узрсиз ёлғон гапириш гуноҳи кабирадир”, дейишган. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Hidoyat.uz

“Шамсуддинхон Бобохонов” нашриёт-матбаа ижодий уйи

Bo'lim: Медия

16-мўъжиза. Дарахт Набий (с.а.в)нинг олдиларига юриб келди ва у зотнинг пайғамбарликларига гувоҳлик берди

15-мўъжиза. Дарахт шохи Набий (с.а.в)нинг олдиларига келди ва сўнг яна қайтиб кетди

Қадр кечасининг фазилати

14-мўъжиза. Хурмонинг шохи дарахтдан пастга тушиб Набий (с.а.в)нинг олдиларига келди

Расулуллоҳ (с.а.в) мўъжизалари – 13-мўъжиза. Икки дарахтнинг бирлашиб, сўнг ажралиб кетиши

Нуриддин домла – Ота нидоси

Муҳаммад Лоиқ қори: Таровеҳ намози тасбеҳи

Исҳоқжон домла Бегматов – Ҳар ким ҳам Қуръон ва ҳадисдан ҳукм олишга ҳақли эмас!

Расулуллоҳ (с.а.в) мўъжизалари. 12-мўъжиза.

Расулуллоҳ (с.а.в) мўъжизалари. 11-мўъжиза.

Ҳазрат Алишер Навоий таваллудининг 580 йиллиги

Ўзбекистон – Ислом цивилизацияси маркази

“РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ МЎЖИЗАЛАРИ” 10-мўъжиза

“РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ МЎЖИЗАЛАРИ” 9- муъжиза

«РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ МЎЖИЗАЛАРИ